Tsermaa


Basic information
Interviewee ID: 990338
Name: Tsermaa
Parent's name: Sharav
Ovog: Borjigon
Sex: f
Year of Birth: 1926
Ethnicity: Halh

Additional Information
Education: elementary
Notes on education:
Work: retired
Belief: none
Born in: Sühbaatar sum, Selenge aimag
Lives in: Shaamar sum (or part of UB), Selenge aimag
Mother's profession: herder
Father's profession: partisan


Themes for this interview are:
(Please click on a theme to see more interviews on that topic)
repressions
collectivization
education / cultural production
foreign relations
herding / livestock


Alternative keywords suggested by readers for this interview are: (Please click on a keyword to see more interviews, if any, on that topic)



Please click to read an English summary of this interview

Please click to read the English transcription of this interview

Translation:



The Oral History of Twentieth Century Mongolia

Эрдэнэтуяа -

За одоо хэлмэгдүүлэлтийн тухай яръя даа.

Цэрмаа -

Хэдэн он гэсэн чи өөрөө онгоо мэдэж байгаа биздээ. Тийн

Эрдэнэтуяа -

26 онд төрсөн бол 12 настай.

Цэрмаа -

Энэ одоо хавтгайдаа л болсон юм чинь энэ хийд орон хийд мийдийг чинь байдгий нь буулгаад л, шатаахыг нь шатаагаад л, одоо айл амьтнаар яваад л бурхан тахилыг нь хүртэл хураагаад л,

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгээл ард түмэн чинь айгаад л, усанд чиг л хийгээд л, ууланд чиг л аваачиж тавиад л, бурхан сахиусаа хүртэл.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгж байсан ш дээ,

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

манайхан хүртэл тэгж байсан би тэрийг бол мэдэж л байна.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд аан юу яаж байсаан. Юу, тэгж байж байгаад тэр голын улсууыг барагыг нь барьсым даа тэгээд л эсвэл доод юунд наадмаас хойно билүү 7 сард лманай ах махыг бариад л баахан олон улсууд тэгээд л тэр 69-ын хаалгаар чинь л багтахгүйбайхад л чихэж авч явж байсан байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Хүмүүс нь багтахгүй, барих хүмүүс нь багтахгүй.

Цэрмаа -

Барьсан хүмүүс нь багтахгүй

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Багтахгүй хаалгыг нь машины юу хаалгыг онгойлгоод л чихчичдэг дээр тэгээл дээр дээр нь хаяад л аваад явж байсийн гэсэн. Би тэгэхэд бас бие муу хэвтэжбайсан байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аанха 12 настай юу

Цэрмаа -

Тийн 12 настай. Би тэгээд өө би тэгээд л 4 сар хэвтээд 10 сард толгойгоодаахгүй босч байлаа шдээ. Зунжингаа хэвтээд,

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгээд хаяагаараа хараад л эжий мэжий чинь уйлж орилж бархираад л, жигтэйхэн, тэгээд манай Бадгаа чинь нөгөө юун дээр сууж байсан гэж, юутайгаа хоюулаа тусгай гэртээ байсан

Эрдэнэтуяа -

Ах чинь уу

Цэрмаа -

Тийн, тусгай гэртээ, нэг ахтайгаа хоёулаа байсан байхгүй юу. Тэр нь ижийн л нэг хамаатан нэг өвгөн байсан. Тэрэнтэйгээ хоюулаа байлаа , тэгээд манай Нанжил ахийн чинь аав ээжтэйгээ, авгай хүүхэдтэйгээ ингээд нэг гэрт байсан чинь хамаг юмыг нь хураалгаад, манай аавынх гэхэд 500 гаруй хоньтой байсан өвөөгийнх маань

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

20-оид үнээ сааж байсан, 10 гаруй тэрэгтэй шар байсан, тэгээд тэднарыг чинь бүгдийг хураагаад л, 2 азарга адуу 3 ч байлүү, тийм овоо малтай байсан ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Цаад ирсэн улсууд чинь хураагаад

Цэрмаа -

Тэр улсууд чинь бүгдийг нь аваад л , тэгээд ахагынд хүртэл ороод л тэгээд л тэр өмссөн хувцсыг нь хүртэл, алтан бөгж мөгжийг нь хүртэл, одоо нэг гэрийн улс чинь юу яаж байгаа тусгай тусгай ам бүлтэй юмнуудыг чинь бүгдий нь хурааж аваад л тэр том авч явсан ахийн маань гэрт юмыг нь битүүмжлээд л, авдар саванд нь хийгээд л, тэгэхэд чинь одоо тэгээд л тэр хивс мивс нь битүү л хивстэй тэгээд одоо боронзтой авдар, ор мор гээд байгаагүй юу бүгдийн дээр үед чинь ийм ортой байсан юм чинь. Тэгээд цөмий нь юу яагаад тэр авдарт нь өвгийнхөөс авдаранд нь юмийг нь хийж битүүмжлээд л цоожлоод л, за тэгээд энэ ломбыг хөдөлгөсөн байвал яана хуультай муультай гээд нөгөө даалгаж нөгөөдүүл чинь айчихгүй юу.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тийн, тэгээд л айлгаж байгаад л тэр их малыг нь бүгдий нь битүүмжилж аваад л тэгээд явсийн. Тэгээд 10 сард, тэгээд очихоор ээж мээж чинь очиж л байсан энэ Алтанбулагийн тэр хаана ч байсийм дээ тэр

Эрдэнэтуяа -

Ммха

Цэрмаа -

Засан хүмүүжүүлэх газар нь хаана ч байсын, очихоор уулзуулдаггүй, идэж уух ч юм өгдөггүй

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

3 сар гаруй хоригдсон ш дээ. Одоо тэгээд бусды нь тэгээд хичнээн ч тэгж хорьдог юм байгаан тэгээд хүн ярих нь одоо тэгээд аваачаад хаяад байдаг хаяад байдаг харсан үзсэн нээрээ ч юм уу юм уу худлаа ч юмуу тэгж яриад байдаг болох байхаа?

Эрдэнэтуяа -

Болно болно,

Цэрмаа -

үнэн юм чинь

Эрдэнэтуяа -

үнэн түүх юм чинь

Цэрмаа -

Тэгээд л үүдий нь онгойлгоод л, улсууд дарагдаж, улсууд чинь дарагдаж үхэж байхад чинь дээрээс нь хүнийг аваачиж хаяад л

Эрдэнэтуяа -

Багтахгүй байрандаа

Цэрмаа -

Багтахгүй, байрандаа багтахгүй чинь л, тэгээд шөнө машин нь үүдий нь онгойлгоод тархийтгэтэл нь онгойлгоод л, манай тэр ах тэгж ярьж байсан, энэнээс болоод л тэгээд гарч ирээд 10 гаран жил болсонгүй тэгээд л явчихсан ш дээ гүйдэг өвчтэй ирээд л.

Эрдэнэтуяа -

Гүйдэг ээ

Цэрмаа -

Тэх

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Тийн хүйтэн оргиод л ингээд зогисуулаад л ингээд нэг юм харанхуйлаад ирдэг. Тэгээд одоо ингээд чинь 29 ороод Збтай гарч ирлүүдээ. Тэгээд одоо энэ чинь 49тэй явчлуудаа. Ингээд одоо 10-аад жил болсон юмуудаа. Тэгээд явчихсийн.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд 10 сарын 10-нд, одоо Шар Санжаа гэж байсийнмаа.Шар Сажаагийн чинь одоо удам судар нь байхгүй болсон байхоо. Тэрний 2 хүүхэд бий л юмсан. Тэр 2 нь Очирбат хэн 2, тэр 2 нь хаана байгаан мэдэхгүй. Тэгээд Санжаа 10 сард, манайхан тэгэхэд чинь, би муу дамжлуулаад, ингээд юун дээрээ хавар намар нүүхгүй юу, тэгээд юу муугий нь эвдчивий гээд нөгөө аав эн тэр маань авдар савий нь аятайхан яагаад, намаржаан дээр буучаад л байж байсан чинь улсуудын юмуудыг нь, нөгөө битүүмжилчэн юмуудыг нь аваад л аваад л тэгээд үгүй бол тэр юмыг нь хурааж авах гэж багаас нэг 4, 5 хүн гаргаад л тэгээд л нөгөө олон тэрэгтэй шар байсийн тэрний нь цөмий нь хөллүүлээд л гэр бараа хамаг юмы нь ачаад л малынь туугаад л ер нь тэгээд 500 гаруй хониноос гучаадхан муу хөгшин, доголон сэглэн, хурга мурга тийм юм хашаанд нь үлдээчхаад тэгээд хамаг юмий нь

Эрдэнэтуяа -

Ялгана

Цэрмаа -

Тийм ялгаад заазалж хаяж байгаан. Тэгээд аваад явчихсан тэр хоний чинь

Эрдэнэтуяа -

Нх

Цэрмаа -

Тэгээд үхрий нь туугаад л, шарий нь сэмжээд л үхэр малий нь багаас хүн гаргаад л ингээд Шаамарын юугаар гарч байсан биз. Тэгэхэд чинь 10 сар юм чинь пирвазаар гарч байсан байхдаа

Эрдэнэтуяа -

Нх

Цэрмаа -

Тийн. Тэгж хурааж байсийн, тэгээд хэн чинь харин ирэхдээ тэгж хэлж байсийн гэсэн "Хүү чинь одоо гарсаан, хүүгээ очиж эргээ, тэгээд одоо энэ битүүмжилсэн юмыг нь авах гэж ирлээ " гэж эмээ өвөө хоёрт тэгсэн гэсэн.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Ашгүй хүү минь амьд л гарсан хойно яамаа даа миний хүү ав ав наад юмаа бүгдий нь аваад яв хамаагүй, хүүхэд маань л бидэнд хэрэгтэй бид нарт, бид хоёрт гэж хэлээ л эмээ чинь яахуу орилоод л хэлмэгий ч хүн байсан манай эмэг ижий чинь, тэгээд л яваад явсан гэсэн хамаг юмыг. Тэгээд л одоо сүүлдээ хичнээн ч жил, нэг хоёр жил болсон юм байгаа биз. Тэр их амьтны юмыг чинь Алтанбулагт чинь одоо тоорогдож байлаа ш дээ. Хэд хоноод л нэг тоорог гарч байсан.

Эрдэнэтуяа -

Тоорог гэж?

Цэрмаа -

Яагаав нөгөө юм чи хоёр гэвэл би 3 гэдэг шиг нэг дуудлага

Эрдэнэтуяа -

Аан нөгөө дуудлага худалдаа юу

Цэрмаа -

Дуудлага худалдаа гэдгийн тийн

Эрдэнэтуяа -

Аан аан за

Цэрмаа -

Тийн тэгээд л одоо энэ Зэлтэрээр чинь зөндөө жороо морь, хурдан морь энэ тэр аваачдаг байлаа ш дээ Цагааннуураар.

Эрдэнэтуяа -

Хурааж аваад уу

Цэрмаа -

Хурааж аваад

Эрдэнэтуяа -

Аан за

Цэрмаа -

Тийн Зэлтэрийн юу нь бол Казак бишээ Цахар билүү Тийм улсуудийн чинь нутгийг хураагаад тийн, Жунгару Цахар гэж тэнд нэг хүн байсын ш дээ. Морь маллаж байсын. Тэр чинь энэ Зэлтэрийн хүн юм гэнэ лээ. Санжаа даргын юу маллаж байсийн. Жороо морь зорь чинь одоо энэ Дашбалбарынх гэж байгаа бидээ хүүхдүүд нь Хэнмэдэх зэдэх гээд энэ халзан Мягмар Зягмар гээд, Байгаа ш дээ тэ? Энд байсан байшин нь одоо байсан байна юу байхгүй юу.

Эрдэнэтуяа -

Аан Сэлэнгийн тэ?

Цэрмаа -

Сэлэнгийн тийн. Тэр Дашбалбар гуайнх чинь ганцхан хонь нь 1000 хүрч байсийн энэ Охиндийд

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэр хадам аав юу нь хүүхний нь маллаад Дугуйжанцан гэдэг хүн байсын нэх сахалтай хар хүн байсан даа хөөрхий амьтан. Тэгээд тэднийхийг чинь, тэднийх 15 шар тэрэгтэй шараар тэр жороо бор морийг авч байсийм даа. Зэлтэрийн морь юм гэнэ лээ Тэгээд л

Эрдэнэтуяа -

Үүү

Цэрмаа -

Тийн тэрний дараа чинь хэн авлаа. Халзан Балдандорж гээд одоо удам судрыг нь хөөвөл Буянсэдийн юу болхийн, нэг халзан хүүхэн байж байгаад эдний дээр нас барсан байх тэр чинь нэг Норов гэдэг хүнтэй сууж байсийн, тэр Норовын чинь удам судрыг хөөвөл энэ Баттөмөр гээд байгаа бидээ, хүүхэн нь багш энэ тэр байсан гээд Баттөмөр гэж жолооч байгаа бидээ энэ тийн Дамдинжавын хүүхэд тийн мм тэ аан хэн гуай чинь Дашхорол тэгж аваад Балдандорж гуай тэр Норов гэдэг хэний Шуурхайгийн хүүхэд шүү дээ. Шуурхай гэж, тэрний чинь юутай суугаад тэгээд тэр Новоо гуайд, Балдандорж гуай тэгээд эднийд байж байгаад нас барчихсан ш дээ. 14 тэрэгтэй шараар сайхан том хүрэн морь.

Эрдэнэтуяа -

Ммха жороо морь уу?

Цэрмаа -

Жороо морь авч байсын. За тэгээд тэрний дараа чинь Шаравдорж гэж байна аа одоо бас, Шаравдорж гуайн Цэнд гэж Тогоо Цэндбаяр гэж эгчдүү 2 хүүхэн байсийн, намайг бага байхад, тэднийх бас 13 тэрэгтэй шар хэхэ жороо моринд их дуртай.

Эрдэнэтуяа -

Ммха

Цэрмаа -

Тэгээд тэднийх бас аваад тэгээд намар нь аваад тэд нар чинь тэгээ л хавар нь манай Цэнд гуай чинь ус муу байхад чинь заавал цагаан эрэг орно энүүгээр явж байж энэ доор морио хийчихсэн ш дээ хөөрхий амьтан. өөрөө амьд гарсан гэсэн. Хазаар ногттой морь нь усан доогуур явчихгүй юу. Ус цөмрөөд,

Эрдэнэтуяа -

Цч

Цэрмаа -

Тэгж хүртэл алдаж байсан ш дээ хөөрхий амьтан.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

өө тэгээд одоо энэ 7 даваагий чинь өмхөрсөн гэж ярьдаг ш дээ одоо.

Эрдэнэтуяа -

Өмхөрсөн?

Цэрмаа -

Тийн хүний хүүрийг аваачаад хаясаар байгаад.

Эрдэнэтуяа -

7 даваа гэж энэ ?

Цэрмаа -

Алтанбулагийн цаана

Эрдэнэтуяа -

Хилийн цаана уу?

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Аан заза

Цэрмаа -

Тэрийг чинь өмхийрсөн гэж ярьдаг байсан тийн

Эрдэнэтуяа -

Тэр үедээ юу?

Цэрмаа -

Тэр үедээ тэгж ярихгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэрийг чинь бүүр өмхийрсөн гээд хүний хүүрээр дүүрсэн гэсийн хөөрхий амьтан. Хичнээн мянган хүнээ, манайхан чинь ламаа явуулсан шдээ . 20 сая хүн, 20 мянга гэлүү 20 сая ч гэлүү нэг тийм юм дуулдаад байна лээ шүү.

Эрдэнэтуяа -

Нха

Цэрмаа -

Одоо тэр данс бичиг нь байдгийн байгаа биз тэ?

Эрдэнэтуяа -

Нха

Цэрмаа -

Тэгээ л ер нь аймар их хүний юмыг хураагаад л тэгээд л одоо зараад л, байсхийгээд л тоорог, байсхийгээд л тоорог тэгж байсийн ш дээ хэлмэгдэл гэдэг чинь айхтар юм болсийн шүү дээ базарваань. Би тэхдээ бага байсан болоод сайн мэдэхгүй юм. Хэлмэгдэл гэдэг чинь тийм айхтар юм болоод тэгээд одоо өнгөрсөн дөө.

Эрдэнэтуяа -

Тоорог Алтанбулагт явагдах уу?

Цэрмаа -

Алтанбулагтаа

Эрдэнэтуяа -

Ер нь яаж явагддаг байсан? Тоорыг хүмүүс яаж мэддэг мэдэж очдог байсан?

Цэрмаа -

Тэр чинь дарга марга юм уу хэн нэгнээсээ дуулаад л манай энэ Охиндыхон чинь суусан тэгээд л явчихдаг байсийн ш дээ.

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тэгж зарах юм ингэж зарах юм тоорийг тэдийд тооролдхийн гэнэ.

Эрдэнэтуяа -

Аан ерөнхийдөө бол чимээ чимээ авалцаад л очдог.

Цэрмаа -

Тийм байна тийм тэхдээ радио мариодоо байхгүй болохоор ямар юмаараа яахав.

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тийн өдөр болгон чиг тоорогдож байсан юм уу хэн мэдэхэв тэр олон малыг чинь. Өдий төдий малы нь одоо манай ганцхан өвөөгийнх л гэхэд 500 гаруй хонь.

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тэгээд үхэр мүхэр юутайгаа юу яадгийн ш дээ тэр чинь одоо 1000 шахуу мал явсым байгаа биз

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Үхэр адуутайгаа 2-лаа үхэр адуу тэгээд тийм их малын өгч байсан юм

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тэгсэн чинь ном гарч ирсэн байна лээ дээр үед одоо хэдэн онд билээ

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Хэлмэгдсэн улсуудыг цагаатгаад Манай тэр ахыг тэгээд

Эрдэнэтуяа -

За ямар

Цэрмаа -

Юу Батсүх гэдэг хүн байсан юм манай ижийгийн төрсөн дүү

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгээд тэрэн аймаг аймагт нь хэлмэгдсэн улсуудын ном гарч байсан ш дэ өчнөөн олон жилийн өмнө дөө. 5,6 жилийн өмнө одоо ч гэсэн байгаа байх

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Худалдаж ав л ав л гээд намайг нэг би тэрийг шүүлгэе гэж бодоод очсон байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тэгсэн харин байж байсан ахын маань нэр

Эрдэнэтуяа -

Өө

Цэрмаа -

Тэгээд хөөцөлдөх хүн байхгүй юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тийн би нэг хөөцөлдсөн л дөө өргөдөл мөргөдөл бичээд чи дарга байсан биз дээ тэг лүү үгүй бил үү

Өөр хүн -

Багийн дарга уу

Эрдэнэтуяа -

Аан

Өөр хүн -

Хэлмэгдлийн цагаан ном гарахад уу

Цэрмаа -

Тийн харин

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тэгээд харин манай ах байж байсан тэгсэн чинь юу вэ 100%-р юмын хураачихаад 40%-р юмын авсан гэж хэлж байгаам даа би бүр тэр хүнд хэлээд уйлж байсан юм даанчиг засаг ийм муухайгаар угаасаа ч муухайгаар хэлж олон түмнийгээ балласан юмдаа бас тэр нь хэвээрээл байна даа

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Наашаа харахдаа ингэж юу яадаг 100, 100%-г авсан тийм тийм малын тэгж авсаан би мэдэж байна би 12 настай байсан гэж

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тэгэж байсан чинь аа тийм үү гээд тэр хүн

Эрдэнэтуяа -

12 настай чинь ухаан орцон

Цэрмаа -

Ухаан орцон бас

Эрдэнэтуяа -

Бүх юмыг мэднэ ш дэ тэ

Цэрмаа -

Мэдэж байна харин тийн

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Ха ха тэгэж байсан байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

40%-р олгоно гэдэг нь яахав

Цэрмаа -

40%-р олгоно. Тэгээд хэлмэгдлийн юм хум өгнө байр майр өгсөн юм байна лээ ш дэ би ч байр майр хөөцөлдөөчгүй

Эрдэнэтуяа -

Яаж хэлмэгдсэн улсуудад

Цэрмаа -

Одоо тэр

Эрдэнэтуяа -

Ямар улсуудад нь

Цэрмаа -

Яагаавтэр лам байсан улсуудыг

Эрдэнэтуяа -

Алуулцан уу

Цэрмаа -

Алуулаагүй алсан ч овоо алуулаагүй ч овоо доо

Эрдэнэтуяа -

10 гаран жил шоронд суусан уу

Цэрмаа -

Тийн тийн тэгээд гарсан гэсэн ч байдаггүй ш дэ

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тэр юмнуудаа хураалгаад

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тийн тийн тэгээд эргээд гарч ирээд юу яагаад ирэхэд л эргээд юмаа иймэрхүү иймрэхүү гээд л саяын цагаатгалын үеэр хархад чинь 500 мал өгсөн байлаа гэхэд чиньл

Эрдэнэтуяа -

Тийн

Цэрмаа -

40%-р гэдэг чинь л тэгээл дөрвөн тавын хорь

Эрдэнэтуяа -

200-д мал

Цэрмаа -

200-д мал нь

Эрдэнэтуяа -

Тийм жоохон

Цэрмаа -

Өгсөн юугаар өнөө хоёр гурван зуу чинь тэр юуны хөрөнгөнд тэгээл орчихсон

Эрдэнэтуяа -

Аан аа

Цэрмаа -

Тийм байгаа биз тэр чинь зуу гаруй хувиар авсан юм чинь

Өөр хүн -

Манай өвөө чинь бас 10 жил баригдсан гэдэг билүү

Цэрмаа -

Тийн арван жил тэгээд долоон жил суулуудаа амь хэлтэрсэн арван жил гээд нь цагаатгаад гарсан ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Аан аа

Цэрмаа -

Мод зодонд яваад аягүй муу бие нь ядарсан тэгээд ер нь тэрнээс голдуу болсон л доо

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Хэлмэгдлээс л болж нас барсан насалж чадаагүй

Эрдэнэтуяа -

Аан ха

Цэрмаа -

Тийн тэгээд тэр намар ижий минь тэгэж байсан юм аа хэлмэгдүүлэлтийн үедчинь аягүй айхтар тэр чинь төрийн хар хүн гэдэг чинь одоо хүүхдүүд нь байгааш дээ Буянөлзий гээд байгааш дээ буриад Данзан гуай буриад Данзангуай ч гэсэн баригдаж баригдаж манай ахтай цуг байсан гэнлээшт

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

манай ижий тэгдэгийн дүүг эргэж очсон чинь энэ Данзан байсан шдээ одоо төрийн ар хүнийг ингэж бариад хамаг юмыг нь хураагаад авгайн их алттай хүн байсан гэнлээ ш дээ Цэрэн гуай тэгээл тэр ээмэг,бөгөж мөгж хамаг юмыг

Эрдэнэтуяа -

бүгдийн хурааж авсан

Цэрмаа -

бүгдийн хурааж авсан

Эрдэнэтуяа -

тэгээд тэр аан

Цэрмаа -

авсан юм нарыг нь гаргахгүй дарга нар нь бараг хувааж авж байсан юм байгааж ээмэг, бөгж, сувдан даруулаг маруулаг тэр зүүлт мүүлтийг чинь бараг гаргахагүй байсан гэсэн

Эрдэнэтуяа -

Тооргон дээр үү?

Цэрмаа -

Тоорог нь дээр

Эрдэнэтуяа -

Аан зөвхөн малал бараг

Цэрмаа -

Мал л голцуу гаргаж байсан. Тэгэхдээ хаяа нэг манай ахынх чинь болбол минжин малгай, булган малгай тэгээд лнэг том хээтэй ийм юун дээл хятадын хоёр гурван сайхан гурав дөрвөн сайхан хурган дотортой дээл, халиун малгай, булган малгай

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

янз бүрийн юм хураалгсан тэгээд л юуч яагаагүй ш тээ

Эрдэнэтуяа -

за

Цэрмаа -

тэгээд дарга нар нь бараг хурааж авсан байх гэж сүүлд ярьдаг лдаа гадаадын бэлэг дурсгалаар явж байсан байх аягүй бол тэгээ тэгээл өгөх юмгүй тэрийг л өгч байсан байх

Эрдэнэтуяа -

тэр хураахын дансалж авч айсан уу?

Цэрмаа -

Дансалж авч байсан

Эрдэнэтуяа -

Аан яг дансалж ээснүү?

Цэрмаа -

Яг дансалжээсэн тэчнээн мал тэчнээн дээл ч гэдэг юм уутэчнэн гэдэг юм уу, тэгээд тэчнээн хивс мивс гээд л

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Гээд дансалж авч байсан

Эрдэнэтуяа -

Зарим хүн яахуу яриахдаа данслаагүй болохоор,яг хурааж авч байсанулсууд нь бараг ихэнхийн авдаг байсан гэсэн

Цэрмаа -

Одоо тийм биз тэр чинь

Эрдэнэтуяа -

Зарим газар байсанл байх тэ

Цэрмаа -

Тийм бай заримын бичиж авч байсан тэгээд дансараа хөөгөөд ийм тийм юм сая битүүмжилсэн тэр хаана байна гээд л

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Та нарын авсан юм чинь авдран доторл байгаа биз бид нар ёрөөсөө хөдлөгсөн юм байхгүй гээд л

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Тэр лацаа үзээд л тэр чигээр нь аваад л явж байсан тийм байсан хэлмэгдэл гэдэг чинь аймар юм байсан

Эрдэнэтуяа -

Аан танай ах чинь яг баригдахдаа яг юу хийж байсан гэрээсээ баригдсан уу

Цэрмаа -

Гэрээсээ гэрээсээ

Эрдэнэтуяа -

Шөнө өдөр

Цэрмаа -

Өдөр баригдсан нь өдөр баригдсан Бид нар чинь хараад уйлаад л унжаад

Эрдэнэтуяа -

Ямар хүн хэдэн хүн ирсэн ямархуу хувцастай

Цэрмаа -

Одоо энэ шар Санжаа гээд л байсын хэдэн жилийн өмнө

Эрдэнэтуяа -

За юу хийдэг

Цэрмаа -

тэр юу муны Сайжрахын дарга марга л байсан юмуу хаашаа юм

Эрдэнэтуяа -

Аан аанха

Цэрмаа -

Тэгээд л дагвар улсууд байсан юм байгааж орлог чморлогч гэж байсан юм байгаа

Эрдэнэтуяа -

Аанхаа

Цэрмаа -

Танихаас тэрл хүн байсан

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Сүүлд би тэгээд л нөгөө Санжаа чинь юуны дарга боллоо Ерөөгийн

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Ерөөгийн сангийн аж ахуйн Сангийн аж ахуйч гэдэг сангийн аж ахуйл байдаг сангийн аж ахуй болоогүй байсан юм аа

Эрдэнэтуяа -

Аанхаа

Цэрмаа -

Зөндөө малтай идээтэй байсан юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Тэгэхэд нөхөө би чинь айлын бэр болоод очсон чинь тэр Санжаа тэр юуны дарга байсан тэ

Эрдэнэтуяа -

Тэр сангийн аж ахуйн уу?

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Зөндөө малта йөө өөрснөө аймар их малтай баяжцан 5, 6 хантай гэр Чигтээхэн баян айл байсын

Эрдэнэтуяа -

Мха хураасан хөрөнгнөөсөө

Цэрмаа -

Тэрнээсээ л аваа биз тэ ууг нь юу байх уу ганц цаган морьтой манай энд ирсэн гэсэн хүн яридагын байсан Санжааг

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Зайлуул

Эрдэнэтуяа -

Тэр хэлмэгдлийн дараа

Цэрмаа -

Тийн хэлмэгдлийн дараа, хэлмэгдлийн дараа ийн гээд л улсууд чинь авхыгаа аваад л, өгөхийн өгөөд л тэгээд л нөгөө юу яачдгын байлдаа хувь хувьа хөөгөөд л явчдгын байна ш дээ тийн

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Санжаа чинь Ерөөд тэгж байж байсан

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Сүүлд манай энд нүүж ирээд Цагааннуур руу нүүж байж байгаад Цагаан нуруу ирээд Шаамарт байж байгаад л нас баруудаа тэ тий тэгсэн бах тийн

Эрдэнэтуяа -

Мха

Цэрмаа -

Тэр үед л Ялалт Даваа гуай эний байдалыг ярьдаг байсан байх Одоо тэглгүүл яах вэ дээ энэ чинь настай улсууд мэднэ ш дээ мэдэлгүй яахав гүй тэ

Эрдэнэтуяа -

Аанх хүмүүс ерөн хэлмэгдэлтийн тухай юу гэж яридаг байсан бэ? Тэр үеийн хүмүүс

Цэрмаа -

Өөн ярихгүй яахын л уйлаан унжаан болж ахгүй юу зүгээр л байгаа юуг барилаа, манай хүүхэд ч гэдэг юмуу нөхөр маань ч гэдэг юмуу тэгж байсан юм чинь нөхрийн чиг бариад хүүхэдийн чиг бариад л одоо тэгж байсан юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

бичиг гаргаад л

Эрдэнэтуяа -

Аанха бичиг бас гаргаж үзүүлэх үү?

Цэрмаа -

Үзүүлж байсан

Эрдэнэтуяа -

Мха

Цэрмаа -

уншиж чадаж

Эрдэнэтуяа -

Юу гэж

Цэрмаа -

Одоо одоо юунаас тэгж дуудаж танааг тийм тийм хэрэг хийсэн гэж ингэж

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

юу ялалах гэжийн гэдэг ч юм уу юугдгын тийн бичиг гаргаж уншад бариад авч явж байсан гэсэн

Эрдэнэтуяа -

Аанха танай ер тэр Охиндий уу тэр

Цэрмаа -

Тийн Охндынх дээр

Эрдэнэтуяа -

Ер нь хэдэн хүн барисан бол ойролцоогоор бас бүгдийг нь

Цэрмаа -

Ер нь зарим улсын бариагүй лдээ

Эрдэнэтуяа -

Аанха ямар улсууд

Цэрмаа -

Өвгөн хөгшид жоохон залуувтар улсууд байсан манай ахын үеийн манай ах гэхэд 28, 29 байсын гэлээ

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тийн тэгээд байригд 30 хэдтэйч баригдсан, дөчин хэдтэй ч баригдсан

Эрдэнэтуяа -

Аана

Цэрмаа -

тэр чинь зүгээр л төрийн хар хүн Данзан гуайч бол манай ахаас олон ах юм чинь Данзан гуай гучин хэдтэй баригдсан байх да одоо Өлзий мөлзий хэн мин байгааш дээ чи бол танин ш дээ. Энд байж байсан ш дээ Өлзий гээд том нь ш дээ том хүүхэн тэрний чинь ав нь ш дээ буриад Данзан гэж байгаад тийн тэр гуайг хүртэл барьж байсан охин нь Оюудай тийн Оюудай

Эрдэнэтуяа -

Аан Оюудай юу?

Цэрмаа -

тийн тэрний чинь авыг хүртэл барисын

Эрдэнэтуяа -

Аан за тийн манай тэр нэгхэр хэлсч байсан хэлс биш ч байсан тийн хэргээр барьж байлаа гэж байна. Яг хэргийн хийж байсан хүн байж байсн уу тэр хүмүс дунд, эсвэл бүгдээрээ хийгээгүй байж байхад

Цэрмаа -

Бүгдээрээ хийн ямар юмаа хийдгын чи

Эрдэнэтуяа -

Ямар ерөн ямар

Цэрмаа -

Хэлмэгдэж барьж байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Эсэргүүнд гэж худлаа хэлж

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тийм тийм хэрэг хийсэн бана гэж өөрсөнднө хэлж байсан л байх даа одоо тэгээл одоо

Эрдэнэтуяа -

Хэргийн санаж байна уу одоо ямар ямар хэрэг нь дээр бүр

Цэрмаа -

За ахыг чинь одоо лам хувраг байсан гээд тэгсэн байх тэр чинь хар болоод хоёр жил болцон бүр авгай хүүхэд авах гэж байсан байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

тэр чинь хөдөөнөө гарчихсан

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

тэр чинь хуучин лам байсан лам нарыг чинь эсэргү гэж бариа биз дээ хүрээ хийдийн лам нарыг чинь бүгдийн барьж тийн тэрний хоморгонд л манай ах тэгээд л ороод явчихсан

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Данзан гуайг одоо юу гэж барисныг мэдэхгүй төрийн хар хүнийг бас л хэрэг мэргэ хийсэн тэр юунуудтай хувилдсан барьсан гэсэн л байх даа. Гүжирдэж бариа биз дандаа гүжирдэж барьж байсан юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха танай ах чинь хар болсон ч гэсэн ном хом уншдаг байсан юм уу айлуудаар явж

Цэрмаа -

Гүй гүй байхаа

Эрдэнэтуяа -

Ном хом уншидагүй байсан уу

Цэрмаа -

Гүай

Эрдэнэтуяа -

Аана бурхан шүтээнийн хир хураасан

Цэрмаа -

Аан Бурхан шүтээнийн хагсын ууланд аваачиж тавьсан юм л гэнлээ өвгөн ах маань

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Бас хагсын далд хийцэн байсан байх

Эрдэнэтуяа -

Аанха уулнаас авж чадсан уу?

Цэрмаа -

Гүай

Эрдэнэтуяа -

Тэгээл өнгөрөх үү?

Цэрмаа -

Тэгээ л өнгөрсөн юм бааз сүүлд юу яасын ш дээ ах махийг гарч ирээд хот мотоор орохдоо бурахнаа аваад хаан чиг тавьсын хөөрхий амьтан хийдийг өнөөх сэргснээс хойш

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Хийдэд авчаад тавьцан гэсэн

Эрдэнэтуяа -

Аана

Цэрмаа -

Өвгөн аав тийн

Эрдэнэтуяа -

Аана ха

Цэрмаа -

Хаана тавьсын нуусан бурахнаа

Эрдэнэтуяа -

Аана

Цэрмаа -

тэгсэн гэсэн

Эрдэнэтуяа -

тэрнээс хойш ерөн шашин шүтлэгийг хорисон үү? Үгүй юү?

Цэрмаа -

Тэрнээс хойш гайгүй байж байгаад энэ чинь одоо хэдэн оноос хойш сэрэгчив овоо ямар даргыг байхад сэргсэн бэ Цэдэнбал байхад уу? Чойбалсанг байхад сэргэсэннэ үү? Цэдэнбал даргыг байхад байхаа овоо тахиж шүтэж байгаад ирж тахиж байгад л ирэн Оон Бумбацэнд гуай Бумбацэнд гуай чинь Их хурлын дарга байсан бидээ бага хурлын дарга ч билүү байсын. Тэгсэн чинь гадаадын улсууд ирээд танай бурна шүтээн хаан байна яасын исийн гадаадын улсууд их асууж байсан гэсэн

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

тэгээд одоо ингээдхэлмэгдлээр манаййх ингээд байхгүй болцонгэсэнцэн одоо бурхан шүтээнээ сэргээхгүйн бол болохгүйн энэ тэр гэсийн гэнлээ.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд одоо энэ шашин шүтлэг маань сэргэжийн гэж яриадаг байсын ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Аахна

Цэрмаа -

Тийм байлаа

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Ийн юуныхийх одоо

Эрдэнэтуяа -

Тэр тэр яг тэр үед одоо баригдаад хэлмэгдээд явсан хүмүүсийн талаар юу гэж яриадаг байсан тэр үеийн хүмүүс яаана ийнээ

Цэрмаа -

Үгүй ээ тэгэлгүй яахав одоо юунаасаа салах нь одоо ямарч хэрэг хийгээгүй хүнийг ингээд бариад явчихын энэ чинь одоо ямар учиртай юм одоо тэгээл зөндөө улсууд явсан ш дээ юуныхаа зарагчийн яам мам

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

яваад яваад эсэргүй хэрэг гэж хомргондон орсон байна хэрэг хийгээгүй ч гэсэн одоо тоогын гүйцээж. Тэр чинь ингэж барьсан гэж байлаа ш дээ бүр хамбуудын дээд хамбуудын нэг одоо томцуулын

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Дунд зэргийн нэг, тэгээд доошоогоо бага лам нары нэг тэгээд гурав ангилаад хуваагаад байсын гэн лээ

Эрдэнэтуяа -

Пөөх

Цэрмаа -

Тэгж барьсын гэн лээ

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Бас ангилалтай

Цэрмаа -

Бас ангилалтай байсын гэн лээ

Эрдэнэтуяа -

Мм ер нь цаад байгуулага ямар тайлбар өгч байсан

Цэрмаа -

Тэхэд чинь одоо ямар дарга ардын засаг чинь үйцэлгүй яахав дээ. Би одоо Чойбалсан гуай байсан гэж бодоод байхын тээ Бумцэнд гуай л лав байсын Чойбалсан гуай чинь одоо тавин хэдэн онд нас барлаа одоо

Эрдэнэтуяа -

51 он гэдэг бил үү?

Өөр хүн -

Тийн тэрнээс чинь өмнө ш дээ тийн

Эрдэнэтуяа -

Тийн

Өөр хүн -

Тйин тэгэхээр чинь 49, 50-иад оны үе юм байна

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

50-иад оны үед

Өөр хүн -

Тийн Чойбалсан гуай чинь 51 онд хөдөө намайг жоохон байхад чинь улаан хар давуу уяуулаад л ханцуйнд хийгээд л явуулдаг байсын нас барлаа гээд л

Эрдэнэтуяа -

Чойбалсан нас барлаа гэж яах уу?

Цэрмаа -

Гашуудаж байсан. Манайх тэгэхэд Зүүн хараад байж байгад нүүж ирсэн байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Энэ Охинды дээр ирээд байж байсан чинь хойшоо хүнд өвчнөөр бөөрний өвчнөөр оросод эмчлүүлж байгаа Маршал Чойбалсан Маршал нэртэй хүн шүү дээ Маршал болсон байлдаан майлдаанд явж байсан хүн байхгүй юу, одоо энэ

Өөр хүн -

Маршал гээд өөрийгөө маршал гээд ард түмэнд үнэлцэн

Цэрмаа -

Маршал Чойбалсан гээд нэршцэн хүн байгаам

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд яваад тэгсэн чинь хөдөө улсуудыг чинь биднийг чинь хөсөн ш дээ бид нар морьтой ирж хоёр сарын хэдэнд байндаа нас барчаад яг Цагаан сарыг өнгрөөгүй байлуу өмнө байлуу битүүнд байлуу хэдийд байлаа битүүнд байхаа

Эрдэнэтуяа -

Битүүний өглөө л гэж ярихын билээ би ямар мэдэх биш дээ тэ

Өөр хүн -

Тэгээл цагаан сар мараар ч нэг ягаагүйш дээ

Цэрмаа -

Цагаан сар болоочгүй тэгээд хойноос богнаар эрж байгаа гээд өнөөх энэ төвийхөн ч яахав явган жягсаад л, бид нар чинь явган ирцэн Охиндийгоос хөөгдөөд тосож гаргаж өгч байгаа юм байлгүй дээ

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Авгай гэж хоёр гурван хүн түшиж тулцан саарал пальтоо, саарал юм малгай залгаа өмсчихсөн тйим авгай гараал уйлж муйлаад л бид нар чинь хол л Цэрэн

Эрдэнэтуяа -

Чойбалсангийн авгайн

Цэрмаа -

Чойбалсангийн авгайн

Эрдэнэтуяа -

Аан за

Цэрмаа -

Воганы чинь үдэнд ийм том энэ хаалга шиг том зургий нь хадчихсан

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Чойбалсан гуайн зураг тийн воган чинь муухай муухай дугараадал

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Орж ирсэн ш дээ хөөрхий амьтан би бүр харж байсан юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Дохиогоо дугаргаад л уу?

Өөр хүн -

Тйин дохиогоо дугаргаад л Зүүнбүрэнд л байж байхад гарт л улаан хоёр давуу уяуулчаад хэдий хүртэл болсым дээ

Цэрмаа -

харин тэх тэгжийн хөөрхий тэгж л нас барсан. Тэр чинь хэдэн онд ийн 10 хөөе 53 он биш үү

Өөр хүн -

тийм л байгаа байх тэр үед л Чойбалсан гуай нас барсан байх

Цэрмаа -

53, 54 онд л явсан байхаа

Эрдэнэтуяа -

Мха мха

Өөр хүн -

Ойн дээрээ явж

Эрдэнэтуяа -

Тэр үед хэлмэгдүүлт болж байх үед сонин сэтгүүл гэж байсан уу?

Цэрмаа -

Аан бараг байхгүй шахуй байсан байхаа

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Байхгүй

Эрдэнэтуяа -

Ерөөсөө ам юу хэлмэгдүүлэлтийн талаар сураг чимээ амнаас ам дамждаг л

Цэрмаа -

Тийн ер нь тэгж л сонсохоос тэр чинь сонин, сэтгүүл, ухуулагч мухуулагч гэж байхгүй ш дээ тийм юм

Эрдэнэтуяа -

Аанха нээлттэй шүүх гэж та ер нь мэдэх үү?

Цэрмаа -

Одоо тийл юм байгаа дээр үед тийм юм байгаагүй ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Харин нэг яахав хэлмэгдүүлэлтийн үед за хэлмэгдүүлэлтийн үеээс өмнө ч юм уу нээлттэй шүүх байсан

Цэрмаа -

Бас байсан байхаа байлгүү яах уу ардын засаг үүсцэн байсан юм чинь тэ байсан гэж үзье

Эрдэнэтуяа -

Харин тэр нь ямар учиртай шүүх байсан юм бол яаадаг шүүх

Цэрмаа -

Тэрний юу яаснаас чинь хойш одоо тэгээд машин давхиж орж ирвэл айчхаад хэнийгээ барих гэж ирж байгаа юм бол ачих гэж бас л ачих гэж ирлээ гээл хашаа Машин дугархаар л үүдэндээ гарч зогсчихоод гүйэ тэдний хот руу явчихлаа гээд л

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээл шагшран шуугиан болоод л тэр гуайг аваад явчихлаа, энэ гуайг бариад явчихлаа гээл манай охин дээр олон хүн одоо тэр номон дээр зөндөө олон байлаа ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Мм тэр яг бүх лам нар уу эсвэл лам нараас гадна өөр хэд хүмүүс байх уу?

Цэрмаа -

Байлгүй яахав тэгээд хар жинхэнэ төрийн харын улсуудыг төрийн хар улсуудыг барьж

Эрдэнэтуяа -

Яг төрийн үү?

Цэрмаа -

Барьж байсан барьж байсан. Одоо Данзан гуайг хүртэл барьж байсан барьж байсан. Тэгээл өшөө улсууд зөндөө байсан дөө

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Дамбаравжаа гэдэг хүн байсан тэрийг бас барьсан тийм тийм

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Одоо тэгээд яах гэж тэгж хүний тоо гүйцээх гэж хаашай юм тэгж их барьж байсан юм байх даа

Эрдэнэтуяа -

Цаана нь тоо заацан байсан юм болов уу?

Цэрмаа -

Аягүй бол тэгж байсан ч хэн мэдэхүү

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгж баригдаж байсан юмаа базар вань хумпадаа

Эрдэнэтуяа -

Танай ах

Цэрмаа -

Тэр чинь одоо хоёр гурван

Эрдэнэтуяа -

Гарж ирчээд юм ярьж байсан у?

Цэрмаа -

Ахуу?

Эрдэнэтуяа -

Тийн

Цэрмаа -

Надад ямар илэнцгээ ярих вэ дээ хөөрхий амьтан тэ.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Гэр орондоо айж явдгаа яриж байсан биз ээж мээжид одоо

Эрдэнэтуяа -

7 жил хаана байсын?

Цэрмаа -

7 жил чин энэ Алтабулагт мод хийж байсан ш дээ чагттай харуулаар

Эрдэнэтуяа -

Аана тэнд мод хийж байгаад

Цэрмаа -

тэнд мод хийж

Эрдэнэтуяа -

7 жил хоригдожгоод

Цэрмаа -

Тэгээд сүүлд нь хот орсын 23,35

Эрдэнэтуяа -

Хотод

Цэрмаа -

Хотод авачиж тийн ажлаар яваад байхгүй юу да зайлүйл шоргоосоо гараад

Эрдэнэтуяа -

Ажил хийлгээд

Цэрмаа -

Том ажил хийлгээд аймаар хүнд ажил хийлгэнэ дандаа уулнас мод зод ялгуулан

Эрдэнэтуяа -

Биеийн хүчний

Цэрмаа -

Тийн мод зод хөрдүүлж күп мүп хийж. Энэ Алтанбулаг юу му чинь галладаг байсан юм чинь сургууль соёл юу мунд галлаж байсан юм байгаа биз Тэх

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Эмээ бид хоёр хавар очиж Бөхлүү гэдэг газар мод хийж байсан тэнд нэг очиж эргэж байсан

Ээж минь эргэж байсан морин тэрэгтэй хоёулаа яваадал. Би тэгэхэд овоо байждээ 14 тавтай байсын л байлгүйдээ.

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Эмээгээ жолоодол номхон морио, хүрэн морио хөллөөд л хоёулаа жоохон жуухан юмаа ачаад хоёулаа юу орчижээсштэй дээ тэгээд ах дээрээ очоод хоёр хоноод тэгээд иржээсийн

Эрдэнэтуяа -

аанха

Цэрмаа -

ээн тэгээд хав хар болсон муу сайн гэр, майхан тийм юман дотор л хөөрхий

Эрдэнэтуяа -

Амьдардаг

Цэрмаа -

Хааниг мааниг, өнөөх мод зод юу яадаг болохоор байгаа биз зайлуул

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд хот руу яваад хичнээн ч жил болсын 7жил болсым даа.

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Энд нэг хоёр жил болсон байхаа

Эрдэнэтуяа -

Аан тэгээд хотод бараг дөрвөн таван жил

Цэрмаа -

Хотод 7 жил болоод л гарсын

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

10 жилээсээ амь хэлтэрсэн 10 жил гэж заж гаргаж байгаа ш дээ тэр чинь

Эрдэнэтуяа -

Сайн ажилласан мажилсан гэдгээр жилийн жоохон наашлуусан л байх даа

Цэрмаа -

Жоохон нааш нь дөхүүлсэн тэгээд гурван жилийн хассын байгаа биз долоон жил болж гарч ирж байгаа юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Тийм л байхдаа

Өөр хүн -

Тийм л юм байгаа биз арван жилээр зааглаад гайгүйгий нь

Цэрмаа -

Тэгээд энэ засаг чинь бүгдийн цайлгасан шүү дээ.

Эрдэнэтуяа -

Хэзээ цагаатгасан бэ?

Цэрмаа -

Одоо саяхан да дөрөв таван жилийн өмнө арван жил ч болж байгаа юм уу?

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Цагаатгаад одоо хүртэл нөгөө тэр мөнгө төгрөгий нь өгчил байна ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Танай ах ер нь цагаатгагдаж чадсан уу?

Цэрмаа -

Чадсан чадсан тэгээд

Эрдэнэтуяа -

Мөнгий нь авч

Цэрмаа -

Ном момон дээр гарсан ш дээ би нэг сая төгрөг аваад хүүхдүүдээ тараагаад өгцийн ш дээ хэ хэ

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Хөөцөлдөөд

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгсэн чин байр хөөцөлдвөл өгөх байсын байлээш дээ

Эрдэнэтуяа -

Аан бас тэр үед үү?

Цэрмаа -

Тйин

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэр байран ч одоо яаав дээ мөнгий нь тэр улсууд ноднин зурагтаар ярьж байсан байхгүй юу чам шиг манай иж надшиг авгай суулгацан манай иж нэг нь хэлмэгдсиймаа хэлмэгдлээр бид нар хөөцөлдөж ижийдээ хэн байсын билээ Элбэгдорж, Элбэгдоржоос манай ижий чинь 2 өрөө байр аваад сая мөнгий нь авчихсан ш дээ гээд охин нь яричихгүй юү тэгж ярижин лээ

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Ээж нь дуугайл байна лээ зайлуул тэгэхэд харин өгч байсын байлээ зайлуйл Элбэгдорж нь юу байсын байна л даа ерөнхийлөгч ерөнхийлөгч биш

Эрдэнэтуяа -

Ерөнхий сайд

Цэрмаа -

сайд байсын байна л даа

Эрдэнэтуяа -

аанха

Цэрмаа -

тэгсэн чинь одоо энэ жил ярьсан уу яриагүй юу ноднин уржнан өгж л байсан. Одоо одоо зөндөө олон улсуудын юу хасахгүй байна гэнээ

Эрдэнэтуяа -

Сая юу

Цэрмаа -

дахиад сунгацан уу

Эрдэнэтуяа -

тийн сунгацан

Цэрмаа -

зөө харин тийн зөндөө гарч ирж байсан гэсэн хөөрхий амьтан хөөе зарим нь айхтар улсууд чинь хоёр авцан гэсий ш дээ

Эрдэнэтуяа -

тийм үү?

Өөр хүн -

тийн, материал бүрдүүлээд зарим нь баригдаад тийм байн гээд л дахиад хоёр гурван жил дахиад сунгаагүй юу

Цэрмаа -

харин тийн

Өөр хүн -

Зарим нь мэдэхгүй хөөрхий амьтан улсууд

Цэрмаа -

Ээдээ үхцэн хойн нь цагаатгаад ч яахын билээ яахав дээ үлдсэн улсууд нь орон гэр, үр хүүхдүүд юм байвал л ах дүү нарт нь юм өгнө гэдэг байр майр өгсөн л юм байлээ.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Хөөцөлдвөл авхал байхдаа гээд л яришгаа яршиг базар ван сая мөнгийн аваад би тэрний чинь тавин 50 мянган цаасы нь авч яваад л бусдын нэг хүүхэддээ нэг тавийг зууг тэгж өгөөд өөрөө тэгээд юуч авч өмсөөгүй нэг тавин мянган цаасаар нэг буян үйлдсэн ахдаа

Эрдэнэтуяа -

Мхх

Цэрмаа -

Хот орж ном хуруулаад тийн тэгээд тэгээд л таарсан

Эрдэнэтуяа -

Мхх

Цэрмаа -

Тэгээд өгөөгүй хүүхэд маань энэ Тайваныд өгөөгүй заримын хэнч гэлээ 200 цаасын зээлж авья гээд сая мөнгө ч юм ч гүйл юм бйлээ ш дээ нэг л их мөнгө шиг санагдаад байсан нхе нхе тэгээд тав тавин мянга, хотод байгаа хоёр дүүдээ тавь тавин мянга үгүй ээ тэгээд л дороо байхгүй болсон хотод байгаа охиндоо тавин мянга өгсөн билүү өөрөө нэг ч гутал авч өмсөгүй яахын бэ яахын ганц табин мянган цаасаар нь би юу яа тэгээл идэж уугаад байхгүй болсон хөөрхий амьтан ахы маань буян зайлуйл

Эрдэнэтуяа -

Ммха

Цэрмаа -

Тэгээл буян үйлдэж байсын тиймэрхүү л байна да хөөрхий

Эрдэнэтуяа -

Нэгдэлжих хөдөлгөөний талаар яриач та

Цэрмаа -

Одоо энэ сүүлийн үеийн үү? Одоо манай өнөө

Эрдэнэтуяа -

40, 50 оны 50 оны нэгдэлжих хөдөлгөөн

Өөр хүн -

Анхны малаа өгдөг

Цэрмаа -

Аан тийн малаа өгдөг тэгээд манайх малаа өгдөг чинь одоо юу Зүүнхараад байх чинь Бумбацэнд гуай чинь нас барсым да тэгэх чинь одоо 52 он юмуу 53он манай энэ өнгөрөөч охинч нь 52 онд Зүүнхараад гар гарсан ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Мм

Цэрмаа -

Мандах маань чи танин ш дээ тэгээд манайх чинь 53 онд нүүж ирлүү дээ энд

Эрдэнэтуяа -

Ммха

Цэрмаа -

Тэгээд 53, 4оноос л эхэлцэн юм байлээ ш дээ тэр юу чинь сүү чинь юу манайхыг тэнд аа тэгэх чинь сүү аваагүй байна аа эрт эхэлсэн шүү энэ сүү чинь

Эрдэнэтуяа -

Сүү

Цэрмаа -

Сүү авах

Эрдэнэтуяа -

Төлөвлөгөө юу

Цэрмаа -

Тийн

Өөр хүн -

Албан журмын

Цэрмаа -

Албан журмын сүү эрт эхэлцийн маа энэ чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Би түрүүчийнхээ хүүхдийг гаргаад алдчихаад Далантайгийн түрүүчийнх тэгээд ирээд байж байгаад өвгөн Зүүнхараа руу очсон байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Хөөгдөөд үү?

Цэрмаа -

Тиймээ албанд байсан юм чинь манай өвгөн зүүнхара руу шилжүүлээд

Эрдэнэтуяа -

Цэрэгт үү?

Цэрмаа -

Зүүн хараад байсын үгүй үгүй юуны төлөөлөгчөөр байсын

Эрдэнэтуяа -

Аан за

Цэрмаа -

Тийн Зүүнхараад очсын тэгээд тэр галсанбулаг сайр ньчинь дүүрэн айлууд зусаж байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Тээгээд тэнд ижий аав маань очиж зусын манай өвгөнх бас очиж зусын сайхан байлаа тэгэхэд чинь

Эрдэнэтуяа -

Мх Сүүн завод гэж байсын

Цэрмаа -

Сүүн зовоод гэж байсын тэгэхэд чинь

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгэхэд чинь би түрүүчийхаа хүүхдийг 19-төйд гаргаад 19-төй гаргчихаад байж байхад чинь сүү өгж байсым да

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгэхэд чинь одоо хэдэн он бэ?

Эрдэнэтуяа -

19-төй гэдэг чинь 19-төй 38 он гэдэг чинь дахиад 45 он л юм байна л даа

Цэрмаа -

Аа 45 он өнгөрчихсөн байсан манайхыг Ерөөд байхад 45 он болоод онгоц чинь ингэээл нижэгнээл юу яаж байлаа шт тэгэхэд ижий аав маань бас нүүгээд тэнд очихсон байсын намайг дагаж яваа нь гэнээ хөөрхий амьтан

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэх тэгэхэд чинь болсын 45 онд чинь тэхээд тэрний чинь хойтон жил манайх Зүүнхараа орсын байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тийн тэгэхэд л одоо яасын юм чинь

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Сүү өгч байсын тэрнээс хойно одоо энэ юуны чинь юу аан урд хойно нь оруулчих гээд байн аа.

Өөр хүн -

Айл болгонд тэчнээн литр сүү

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Нэг үнээнд нэг үнээнд 90 лэтр сүү оноожээсийн туглахгүйч хамаагүй

Эрдэнэтуяа -

Үүөө яанаа

Цэрмаа -

Тйин тэгээд сүү яаж авч байна 21 мөнгөөр авч байгаа

Эрдэнэтуяа -

1 литр сү

Цэрмаа -

1 литр сүүг 21 мөнгөөр авч байгаа засаг маань

Эрдэнэтуяа -

Үүү хямдхан байн тээ

Цэрмаа -

Тийн за тэгээд энээ жил туглахгүй гээд намаржиг тоолуулын ш тээ тооллогоор тоолог яваад тийн тоолог яваад лбайгаан

Эрдэнэтуяа -

Мхх

Цэрмаа -

Тэгэхэд чинь тэр гунж чинь тугалгүй суваарсан үхэр зөндөө байхад чинь танайх тичнээн үнээтэй юм байна аа тэр зэрэг 3000 литр сүү тушаа

Эрдэнэтуяа -

Бүүх яанаа

Цэрмаа -

Тэгээд Хугацаанаасаа өнгөрөх юм бол торгуултай шүү хонины ноос чинь 7 сарын 15-аас өнгөрөх юм бол торгуултай шүү

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Хонихоо ноосыг өг гэж аягүй чанга хатуу байсын

Эрдэнэтуяа -

Ммх

Цэрмаа -

Тэгээд нэг хүн ингэж хэлчихгуйда одоо тэрний удам судар нь байгаа даа Галсан гэдэг хүн одоо хонины ноос хүрэхгүй байн хонио хайчлаа д ч хүрэхгүй одоо үстэй дээлээ хайчлаад өгөлтэй биш дээ энэ чинь одоо яахын гэхэд чинь одоо хэдрэлж хэрүүл удаж байн тэгэж хэллээ гэж

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

одоо энэ аймгийн шүүх рүү дуудагдаж байсын ш дэ тийм хатуу байсын аах ха ха дэг ч чанга байсын тийн тийм дэгтэй чангатай

Эрдэнэтуяа -

Аана

Цэрмаа -

одоо чинь юу усны урсгал шиг болчихоод байн ш дээ одоо чинь

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

одоо чинь ийн

Эрдэнэтуяа -

Торгуул нь юу байх уу?

Цэрмаа -

Мөнгөөр торгож аахгуй юу да тэгэх чинь одоо 20,30 мянган цаасаар торгож байсын байгаа биз

Өөр хүн -

Одоогоор мөнгө цаас чинь 20 төгрөг 15 төгрөг 20төгрөг гэдэг чинь одоны 25000 30000 тай чинь тэнцэж ээсийн байсын

Цэрмаа -

Тийн аймар

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тийм байсын тэгж аймар ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тйин тэгж байлаа ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Тэгээд юу хэдэн оноос тэр гараад айлууд ер нь бүр ядуурсан уу тэрийг төлөх гэж?

Цэрмаа -

Гайгүй гайгүй мал нь байгаа юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Гайгүй юу

Цэрмаа -

Тэгэхдээ их оноожээсийш дээ одоо нэг үхэр чинь хэд гэж ээл даа хөөе саяхан байсан бид ээ чи мэдэжийн үү үхэр нь

Эрдэнэтуяа -

Зуны 3 сар л биздээ

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Саалийн 3 сар гээд л

Цэрмаа -

Тйин тэгээл хаварчин нөгөө жотхон эр мир үхэр байвал яаатла аваад л тийн тэгээ л сүүгээр дуусдгын зарим үнээ цөөтэй нэгг нь сүүтэй айлаас ацаглана ш дээ. хөөрхий амьтан

Эрдэнэтуяа -

Ацаглана гэж яаадгийн

Цэрмаа -

Аа өнө сүүнийхээ мөнгийг би чамд мөнгө өгий чи миний сүүг оруулаад өг гээд л

Эрдэнэтуяа -

Аан арай сүү илүү гардаг айл нь

Цэрмаа -

Аа тийн миний юм юм гарахгүй бол чамайг би миний сүүг оруулаад өг

Өөр хүн -

мөнгийн ав гээд л

Цэрмаа -

тийх бид нар чинь жаахан тэгээд л

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Саяхан болтол тийн тэгээд одоо энэ өөрчилт шинэчлэл гараал энэ тэгээл энэ одоо албан журам мань хасагдла шүү дээ одоо

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тийн тийн одоо тэгээд юу яаадгын тэгээл одоо ажилгүй болгочихлоо л доо тэрнээс чинь уг албан журмын юмыг хасчихсан ш дээ уг нь мах хаслаа сүү хаслаа лл тэгэл одоо элэн далагүй болох лээрээ зэрэг л хмаагүй захиргаагүй болохлоо зэрэг л хамаан намбраагүй юм болын ш д одоо тийн

Өөр хүн -

хавар бас 5 сард мал юу гээд л өг тэ махаа өгнө мах өгн гээ дл айл болгонд үхрийн тоо малын тоогоор нь байсан

Цэрмаа -

нэг үхрийг хичнээн гэж оноож ээл аа бараг нэг айлас

Өөр хүн -

Бараг л нэг үхэр, нэг адуутайгаа ч юм уу явдаг л байсым юшдээ

Цэрмаа -

тийн үхрийхээ тэр махынхаа тоог мэдэхгүй болчихоод байна манай ээж сүү гээ л мэдээд байхын сүү маань лав л 90 литр сүү байсан нэг үнээнд

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Махных ч одоо чанга байсан даа лам минь тэгх чинь тэгэхдээ оноочихсон байсан юм

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Манай энэ юу билээ хангай газрын малыг нэг хүн болбол 8 малнаас илүү байхгүй табан малнаас билүү

Эрдэнэтуяа -

Юу хувийн малыг уу?

Цэрмаа -

Хувийн малыг

Эрдэнэтуяа -

Өө за

Цэрмаа -

Тйи тэгж хягаарлачихсан ш дээ энэ урагшаагаа болвол 20, 30 байсын гэнэлээ говь юу гаа

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэр малууд чинь тэгээд манай эндхийг болов тиймхэн заачын гахай тахиаг болбол ямар юу байсын байгаавз Чүдэнзний ард манайх байсын тийн энэ рүү ирээгүй байсын ш дээ хороолол руу энэ чинь хэдэн онд ирлээ дээ

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Тэгэхэд чинь манай гахай ,адуу, тахиа тэр илүү гарахгүй юу тооноосоо тэдэн гахай тэдэн тахиа гээд тоолуул цаана чинь хуваагаад аваад явцажээсийн. Тэгээл нөгөө юунд энд бахан тахиатай газар трестийн тахиа чинь тахиа тэр рүү гахай тахиагы минь авачиж өгөөд л

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

тэгж ээлаа илүү гарвал хурааж аваад малыг чинь тэгэхээр хүн чинь одоо өөрснөө идэж уухгаад лцөмийн юу гэж зүгээр өгөх в дээ

Эрдэнэтуяа -

аанха

Цэрмаа -

тэр чинь мөнгө төгрөг гэж өгч байсын юм уу мэдэхгүй

Эрдэнэтуяа -

худалдаж бараг авна гэж байхгүй зүгээр шахуу аваад

Цэрмаа -

зүгээр шахуу л аваад хэдэн юм өгжээсэн байхаа арайч зүгээр

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгж авч байлаа ш дээ одоо энэ өөрчөлт шинэчлэлтийг гарахаас өмнө чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тйин чанга байсан ш дээ манай засаг бас тэгээд

Эрдэнэтуяа -

Аанха нэг талаасаа

Цэрмаа -

Цэдэнбал тэгээл одоо хичнээн мал өгөх үү гээл өө тэгээл төлөвлөгөөтэй мал оноочихсон хөш хөдөө малтай хүнийг чинь одоо

Эрдэнэтуяа -

За тэрнэ

Цэрмаа -

Танайх одоо төлөвлгөөтэй мал гэдэг чинь танайх одоо далан хоньтой байвал төллөх хонь хэдэв, аан тэгээд төллөсөн хонь хэд байна гээд л тоонууд данслаад авч явна, хавар хавар болохлоор зэрэг хичнээн төл авав

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Ан тийн төлөө нэмэд хэд гарч ийнүү гээл ингээл тэгээл яг өнөө тоондоо таруулахгүй тичнээн мал болох юм байна танайх тэр нь дутцан байхад тэрий чинь яасамб

Эрдэнэтуяа -

за

Цэрмаа -

Одоо бараг дутчина гээд төлөвлгөөтэй тийм чанга байсын

Эрдэнэтуяа -

Мм

Цэрмаа -

Арагүй нэг өвчин дусаж үхвэл л нэг эмчийн акт өгнө малын эмч байсан л да тэгэхэд

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгэхэд чинь хөдөгүүр

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Өөр хүн -

Айл мэдэхгүй 3, 4 саалийн үнээ их малтай айл чинь тээ тэх хонь

Эрдэнэтуяа -

Нэгдэлд өгөхөд үү?

Өөр хүн -

Тэх нэгдэлд хүн болгон саналаараа манайх гэхэд чинь нэг тийн 10 тугалтай үнээгээ энэ 2 3 суваа үхэртэй гээ ч юм уу өөрснөө идээ хэрэглэхэ үлдээгээд тэх за унаны сайхан морь хий хунн байх юм бол 5 морь байсан бол тэрний 2-ынх жишээтэй, хоний гэх чинь хурга эр охиноор нь ялгаад л тэрнээсээ басал тэд хэдийг тэгээл нэгдэл хөдөлгөөний яах чинь тэгээд л

Цэрмаа -

Тйин тэгж өгсөн өгсөн

Эрдэнэтуяа -

Мха

Өөр хүн -

Манай тэдэнд идэн мөнгө хэзээ ирж байсым дээ ээж аав энэ тэрт ирж байсымуу, байхгүй л байсын ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Манайх чинь миний авын мал чинь ээж дээр данстай байсан байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Тэгээд өвгөн бид хоёр ч нь би өнөөх тусдаа гарчихаад, өвгөний нэрэн дээр өвгөний хэдэн мал байсын

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Овоо хэдэн мал хориод хонь гучаад шахуй хонь байсын, тэгээд тэрнийгээ өвгөн чинь нэгдэлд орохгүй гээд тэгэхдээ машин тармуул хэдэн хонь, адуу, мадуу унагатай гүү мүү нилээн өгсөн л дөө

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгээл ажий маань юугаа Давга ахын нэрэн дээр юу руу өгсын хоёр зуугаад хонь давга ахын хагасы яасын байгаа биз 150-ын хоньд нэгдэлд өгсөн гэж л Зүүн бүрэнгийн нэгдэлд

Эрдэнэтуяа -

Аан за

Цэрмаа -

Сангийн аж ахуй байсын тэгэхэд чинь манай охин нэгдэлд ихэлж гарсын ш дээ тйин

Эрдэнэтуяа -

Охиндыд уу?

Цэрмаа -

Тийн охиндыд тийн Найрамдал нэгдэл гэж байсын

Эрдэнэтуяа -

Тэгэхэд тийм олон хүн ам байсын му?

Цэрмаа -

Байсан биз тийн тийн нэг баг нь л одоо манай Чанцал арай өлгүй хэлээ байх нэг багт л одоо манайх гуравдугаар баг байсан юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

3-р баг чинь л лав л 200 гаран өрх байсан байх

Эрдэнэтуяа -

Их байна ш дээ

Цэрмаа -

Гурван зуугаад л айл байсан гээд л тэгдгийн Чанцал мэдэхгүй ээ 2-р баг л лавал 200-аад айл байсан орж ирсийн байгаа биз тийн Нарсан сүүлийх чинь Дэрс дов энэ тэр чинь 4-р баг гэж байсын аан Цацын нуга чинь 5-р баг гэж байсын

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тийн 1-р баг чинь энэ Орхоны энэ рүү байлаа айл тийм Зүүнбүрэгээс нааш нь нэг Шаамар сум чинь нэг Шаамартаа ирээд л нэг Зүүнбүрэн лүү яваад л ингээд хоёр тийшээ болоод байсын ш дээ тийн байсын би бүр бага байхдаа одоо монгол бичгээр Зүүнбүрэнгийн сургуульд 3 жил суулаа

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Аан тэгээд гарч ирээд юуны юунд дунд сургуульд хуваагдаад тэгээ л нөгөө ижий аав маань явуулайгүй өөрөө дуртай аягүй номонд дургүй

Эрдэнэтуяа -

Мхх

Цэрмаа -

Тэгээд яваагүй ийн сүүлд одоо шинэ үсэг ч одоо намайаг арван хэдтэй байхад гарсын ш дээ одоо энэ орос бичиг маань

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Намайг 15, 6-тай байх 14, 5-тайд гарсын

Эрдэнэтуяа -

Крилл бич

Цэрмаа -

Крилл бичиг мань тийн тэрэнд чинь хөөгдөж очиж, үзэж, сууж бас 2 жил шахуй юм суржээж нэг юм тайлагдаж нэг юм гарч ирчээсийн

Эрдэнэтуяа -

Та юу?

Цэрмаа -

Тйин

Эрдэнэтуяа -

Хэдэн настайдаа ийн

Цэрмаа -

Тэр чинь одоо 14 тавтайл байсан байхдаа

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Бас л хөгшинд тооцогдож байн ш дээ

Цэрмаа -

Тийн

Өөр хүн -

Харин 8 настай надыг нэгдүгээр ангид байхад 11 настай хүүхдүүд ордог л байсын ш дээ

Цэрмаа -

Оролгүй яахав ээ насны хязгаар

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Бараг хамаагүй байсан юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Зарим улсууд чинь хүүхдээ оруулахгүй байсан юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээл багш нар нь гуйгаал хүн амьтан оруул бариул гээл тэгээд орохгүй хүүхдийг чинь бүр одоо энэ Шуркагийн ав Дэндэв багш байсын ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Юуны

Цэрмаа -

Монгол тийн монгол бичгийн багш байсын

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Аягүй айнаа тэгээд хө нэг

Эрдэнэтуяа -

Анха

Цэрмаа -

Нэг л муухай дугарчвал аймар айгаад л

Өөр хүн -

тэгээд 7-р анги төгсөөд дунд анги хүртэл инхө тэгэхэд л 16 7-той хүүхэд тйин хүүхдүүд төгсдөг байсын биднийг

Эрдэнэтуяа -

Анха

Цэрмаа -

Одоо 8-р анги төгсөхөд 16-тай төгсөж аан ш дээ тийн байсын юм чинь тэгээд би чинь гурав гурван жилээр шинэ үсэг дээр 2 жил суугаад нөгөө монгол бичиг дээрээ 3 н жил суугаад л төгссөн байхгүйюу

Эрдэнэтуяа -

Хаана

Цэрмаа -

Байранд чиг суулаа айлд чиг суулаа тэгээд л тэгээл нэг юм арайх гэж нэг юм төгсөч

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд

Эрдэнэтуяа -

Ерөн нь

Цэрмаа -

Дунд сургуульдаа ч явсан юм байхгүй

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгэхэд Мандалмаа гэдэг нэг хэл бичгийн багш байлаа монгол бичиг дээр

Эрдэнэтуяа -

Мхх

Цэрмаа -

Аан тооны багш болхоор Чойжил билүү нэг өндөр настай хар хүн байсын зайлүйл

Эрдэнэтуяа -

Мхх

Цэрмаа -

Тэгжээсийн

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Тэгээд тэрнийгаа төгсөж ирээд тэгээд дунд сургуульд хөөгдөд нөгөө өөрөө явсан өө нэг очсон нэг хөөгдөөд Алтанбулагт 2 жил болсын байн Ховдод англ Ховдын амрал тгэж байнш дэ

Эрдэнэтуяа -

Тийн

Цэрмаа -

Тэнд чинь өнөөх хүүхдүүдийг чинь жагсааж аваачаад тэнд бид нар чинь ногоон га ийм ногоон хувцастай ийн нэг юбка юмдаа нэг задгай ийм өмсөж эрэгтэй хүүхэд нь болхоор өмд цамцтай ногоон хувцас өмсүүлээд

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Тэгээд хомдод амраад Алтанбулаг руу ороод нэг ганц хоёр сар болсон уу үгүй юу ажээ итэр маань ажээ сум руу шогшоор байгаад намайг дагаад гарчихсын

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Надаас өөр хүүхэд байхгүй аа за ээж ав хоёр хоёуулахнаа тэгсэн чинь олон айлын олон хүүхэдтэй хү үн байхад чинь хүүхдийн Лувсанцэвэг гуайх чинь 8 хүүхэдтэй айл байсын тэгээд тэр Давга нь нэг нь ч яваагүй сургуульд яагаад ч гарсын мэдэхүй

Эрдэнэтуяа -

Мм

Цэрмаа -

Тэр юугаараа заалгана гээд

Эрдэнэтуяа -

Мм

Цэрмаа -

Хороо хориноороо заалган гээд хороо хорин гэж ямар баг дээр заалган гэж тийн Дэндэв багшийн тэгээд

Өөр хүн -

Нөгөө л нэгдэлжих хөдөлгөөн гэж нэгдчих хөдөлгөөний үед чинь социалист хөдөлмөрийн бригад тийн интэр гээд л эхллээ ш дээ тэгээл анх одоо энэ хөндий д чинь Ванчэл интэр нарын дарга нар нь ч хэн билээ. Тэд нар социалист хөдөлмөрийн баригад яагаад тэгээд тэд бариагдаа элсээд эд нар чинь бас мал хунар ид нарыг чинь бас нэрсэн нэгдсэн журам хөдөлгөөнд ороод л мм хариулагатай болоод л тэгээл ном бичиг үсэг мэдэхгүй одоо тавин найм ес жаран онд чинь бичиг үсэг мэдэхгүй улсууд их гарлааш дэ одоо зөндөө зөндөө бараг тавь хүрсэн хүн интэр чинь бачиг үсэг зааж эхлээш д за тийн бүх хүнийг өнө бичэг үсэгтэй болгон гээд

Эрдэнэтуяа -

Анха

Өөр хүн -

Тэгээд байж байхад чин би тэгэхэд 17 наймтай байсан

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Өөр хүн -

Энэ юунд сургууль төгсцөнэ тийн тэгээд 9-р ангиа төгсчөөд байлуудаа тэр чинь ялаа аа юу төгсчөөд ирчээд

Цэрмаа -

Бид нарын үе болбол 10-р ангиа гэж байхгүй 7-р ангиа төгсөөл их сургуульд

Эрдэнэтуяа -

Дээд сургуульд

Цэрмаа -

Тийн дээд сургуульд явж байсын одоо манай өвгөн чинь дунд сургууль төгсөөд энэ Цэнд гэж Цэнд сайд гэж байгаад нас бардаг нас бараа биздээ хэлмэгдэл яг дөрөв таван хүнийг Төмөр-Очир, Цэнд, хэн хэнч билээ лоохуйз Сүрэн үү Лоохууз, Сурмаажав

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

тийн тэд нарыг чинь юу яагаад нутаг заажчихсан байгаа байхгүй юу, тэр Цэндий чинь охины хүүхэд юм гэлээшдээ одоо энэ Намбарын Энхбаярын чинь энэ ч суусан хүүхэн чинь гэсэн

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд манай энд Норов гэж байгаа гүй юү ногоочин Норов гээд тэр бид нар чинь тоголж өссөн надад очиж байсынш дэ хөөрхий амьтан тэгээд тэр чинь нүүгээд бие нь муудаад Шаамарт ногоо жил хорь гучин жил тарисан байхаа хотод биш энэ эмээлтэд байж байгаад тэнд нас барсын ма тийн

Өөр хүн -

тэгээд 14 хоног энтэр гэж ээлжилж

Цэрмаа -

тэгээд тэр Цэнд чинь 7-р анги төгсөөд хойш нь хуваагдаад манай өвгөн дунд сургууль

Эрдэнэтуяа -

Орос руу юу

Цэрмаа -

Орос руу

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгээд оросод одоо хэдэн ч жил болсын тэгээд ирсэн хүн байгаа н хүн байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Тэр чинь эрдэм номтой хүн байгаам

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Манай өвгөн чинь ар гэрийн гачигдалтай гээд дунд сургууль хот руу сургуульд хуваагдаад иж ав нь бас явуулагүй гэсэн

Эрдэнэтуяа -

Аа тэр 60 он хэлмэгдүүлэлтийг яриач

Цэрмаа -

60 онд чинь бас ямар юм боллоо

Эрдэнэтуяа -

Лоохууз, Сурмаажав

Цэрмаа -

Аан харин тийн тэр чинь нилээн хэдэн хүн тийн жаран хэдэн анд юм дэ хэдэнч онд юм дэ нилээн олон улс байсан

Эрдэнэтуяа -

Жаран хэдэн он юм шиг байгаа юм

Цэрмаа -

Тийн тэгээд нөгөө нэг манайхны баахан нэг олон дарга нары чинь тэр үеэр хойш нь аваачсан аваачиж цааш нь харуулсан гэдэг тэр чинь одоо хэдийд юм дэ

Эрдэнэтуяа -

Ямар дарга нар

Цэрмаа -

Одоо нэг тэр Гэндэн, Дэмид

Эрдэнэтуяа -

Тэр 60 оны өвөл юм шиг байгааяын

Цэрмаа -

Элбэг

Эрдэнэтуяа -

Нэг нэгээр нь нэг нэгээр нь явуулчихсан юм шиг

Цэрмаа -

Манайд амар гэж аваачаад л тэгээд чааш нь

Эрдэнэтуяа -

Тийн тэгээд амар

Цэрмаа -

Амар

Эрдэнэтуяа -

Бөөрний эмчилгээ гээд л

Цэрмаа -

Амар, Дэмид ,

Эрдэнэтуяа -

Гэндэн

Цэрмаа -

Гэндэн олон улсууд бий арваад улс бий

Өөр хүн -

Зөндөө олон нас барсан Цэрэндорж гэж хүн байсан сайд ерөнхий сайд байсан Зөндөө л олон, арав гаран хүн хөөе одоо тэр хэлмэгдсэн улсуудынхаа юмыг заримы нь авцарсан гэсийн ш дэ заримын одоо олоогүй байгаа гэжийн лэ зурагтаар ярьж байн лээ

Эрдэнэтуяа -

Цогцсын уу

Цэрмаа -

Гүй тэр хэлмэгдсэн улсууды чинь данс бичиг нь

Эрдэнэтуяа -

Аан хойн уу тэгээд яасан гэж байн алагдсы му яг өвчнөр

Цэрмаа -

Алагдсан байлгүй яах уу

Өөр хүн -

Зарим нь өвчнөр үхсэн байв дэ

Цэрмаа -

сүүлд нь бараг юм өвчнөөр үхсэн юм гаргаж байгаа юм биш үү? Тийн харин тийн харин тийн

Эрдэнэтуяа -

Томчуудыг уу?

Цэрмаа -

Тийн харин манайхны алив л эрдэмтэй номтой, сайд , ноёд байсан улсуудыг чинь цөмийн аваачиж хойш нь дуудаж аваачаад л амар Сталин чинь манай энд амар гэж худлаа байлгаж байгаад л Сталан чинь нөгөө буруу сэтгэлтэй хүн байсын байлааш дэ тэр одоо

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Өнөө Германы хоёр дугаар дайн биддээ

Эрдэнэтуяа -

Аан тийн

Цэрмаа -

Тэгэхэд чинь хоёрдугаар дайн

Эрдэнэтуяа -

45 оны аан 45 оны манай эх орны

Цэрмаа -

Бишээ 39, 40

Эрдэнэтуяа -

Тийн Тийн

Цэрмаа -

Оны чинь хоёр гурван жил байлдаа биздээ герман орос чинь

Эрдэнэтуяа -

Тиин аанха

Цэрмаа -

Тэгэхэд чинь манайх одоо бүр дарга нар нь хэлээд л хаяаанд ирлээ хамаг тосгон маань дууслаа шүү гээд байхад урдаас эсэргүүцэл тавихгүй болоогүй байжээ гэсээр байгаад байдаг тосгоныг маань нэргүйлчихсэн гэнлээш дээ Сталин чинь сүүлд дуулахад

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд эсэргүүцсэн хүн эсэргүүцсэн манай тэр оросын даргыг чинь хүн явуулаад л өрөөнд нь буудаж унагааж алсан гэсийшдээ сүүлд дуулахад тийм муухай тэр Гүрж хүн гэл үү Рүмин хүн гэл үү

Эрдэнэтуяа -

Аан орос хүн бишл юм байн

Цэрмаа -

Биш л дээ

Эрдэнэтуяа -

Яг тэр ч биш тэгэхдээ тэр чинь оросын харьяанд тэд нар чинь байсын ш дээ Гүрж Рүмын чинь тэд иднэр чинь аол тэ

Цэрмаа -

Тийн тэд

Эрдэнэтуяа -

90 оны үеэр лсалсан болхоос

Цэрмаа -

Тийн тэд тэгж үааш нь харуулж байсын тэр үеийн тэр үеэр явсан байхаа Гэндэн, Дэмид аан

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Тэгээд сүүлд чинь хэн явлаа хамгийн сүүлд маань Цэдэнбал дарга маань нас барах шив дээ

Эрдэнэтуяа -

Оросод

Цэрмаа -

Оросод

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Оросод эмчлүүлэн гээд орос авгайгаа дагаад

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Өөр хүн -

Тэгэхэд одоогоор бол хөөрхий амьтан

Цэрмаа -

Сүхбаатар маань явлаа да зайлүйл аа Сүхбаатарын дара Чойбалсан

Өөр хүн -

мэдрэл янз бүрийн тариа мариа тариад одоо энэ харвалтын үеэр хачин хэл амгүй болчихсон болсын

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тийн Цэдэнбал гуайг ярилцалгар харахад манай энэ хөөрхий манай энэ хан хишгийн шиг даралт маралт нь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Ямар тариагаар яасын гэвчив хойн бас нас баруулаад тэгсэн тэгээд Сүхбаатарыг чинь Сүхбаатарыг чинь тэнд хориулсан гээ бидээ

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Өөр хүн -

Үгүй энэ юундаа юу Алтанбулагтаа байсан

Цэрмаа -

цааш аваачиж л тэгэхдээ яахав Алтанбулагт байсан ч гэсэн Шивээгээр дамжиж гарч ирээд эмчилгээ хийлгэсэн юм гэж ярин лээш дээ сүүлд нь хор сүүлд нь хор өгсөн гэдэг юугаар кинон дээрээ л үгүй яг хор өгсөн гэж гэж худлаа гадуур яриад

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Орост хорлогдсын гэнэлээ Сүүлд дуулахнаа

Эрдэнэтуяа -

Аан Сүхбаатар уу?

Цэрмаа -

Тйин 33 хан настай явсын гэлээ залуухнаар

Өөр хүн -

хамгийн залуу нь тэр явсын

Цэрмаа -

тийн 33 настай явсан

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Тэрний дараа чинь нөгөө хэн оржийндоо Чойбалсан мань оржох шив дээ тэр хоёрын завсар хүн байсын муу үгүй биддээ байхгүй Цэдэнбал энэ гурав л байсын

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Цэдэнбал даргы чинь болбол 30,40 жил төрийн эрх барьсан гээд байгаа үнэн юм уу? Тэр одоо

Эрдэнэтуяа -

Үнэн үнэн

Цэрмаа -

Маршал Чойбалсан чинь одоо хэдэн он юу хэдэн он хүртэл барьж байсын

Өөр хүн -

30 хэдэн жил болоогүй ээ

Цэрмаа -

Харин 20н хэдэн жил болсон байхаа

Өөр хүн -

бараг Цэдэнбал даргын үед яасаар байгаад л сүүлд нь Цэдэнбал даргат өгөөд л

Цэрмаа -

тийн бие муудахаар өөрийн дуудаж өгөөд лтийн ягл өөрийн ястаа өөрийн болгох гэж хорин хэдтэй Цэдэнбал дарга чинь ёстой залуухнаараа болоо биз Цэдэнбал дарга чинь Тэгсэн сургууль төгсөөд л номонд тэгжэл

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Одоо энэ номон дээр гараад байсан гарахаа больчихож хуучны хүүхдийн номон дээр бүх түүхийн тиэдэнэ оны тэдэн сарын юунд төрсөн мөрсөн гээд лсайхан бичдэг байсынш дэ

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Байсынш дэ маршал Чойбалсан, Сүхбаатар матрыг чинь одоо болвол харин тийм юм байхаа больчихож

Эрдэнэтуяа -

Ммх мх

Өөр хүн -

Тээх одоо харин амьд байгаа Сурмаа хэнийхэн билээ

Эрдэнэтуяа -

Лохузын

Өөр хүн -

Амьд өөрөө цагаатгасан байлээ ш тээ тийн

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

бүгдийн цагаатгасан байлээ ши т

Эрдэнэтуяа -

Одоо тэд нарч нь бүгдээрээ ардчилсан нам элсчихсэн юм байлээ шт арчилсан байгуулахад хамгийн анх хамгийнтүрүүнд их дэмжиж байсан хүмүүс тэд нар л гэхийн билээ хүмүүс

Цэрмаа -

Харин тийн Тйин тийн байх

Эрдэнэтуяа -

Сурмаажав гэсэн бас лав сэрэглэнтээд хүүхэд мүүхдийн бас гадагшин дотогшин сургууль мургуулд явуулахгүй гээд

Цэрмаа -

Явуулахгүй байсын тийн тэр үед тийм юманд явуулах явууладгүй байсын тийн

Эрдэнэтуяа -

Харин тийм

Цэрмаа -

Хавчилганд суулагчаад

Эрдэнэтуяа -

Сурмаажав гуай чинь нөгөө өөрийнхөө хүүхдийг өөр хүний нэр дээр болгож байгаад орос руу сургуульд явуулж байсан.

Цэрмаа -

Сэргэлэн

Эрдэнэтуяа -

Тийн сэрэглэн

Цэрмаа -

Тийм байн тийн гэсэн биднийг тэгээд нутаг заагаад ар гэрийхэн тэгээд гэр бүлийхэн дагах л тйин тэр ард үлдээсэн тэр хүүхдүүд нь сургууль соёлоос нь тийн ямарваа нэгэн юмнаас нь дандаа хавчилганд байсан тээх хүүхэд л зодож нүддэг байсан эсэргүүний хүүхэд мүүхэд гээд одоо тэгж хавчиж байсын гэсэн ш дэ

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Сүүлд дуулахнаа

Эрдэнэтуяа -

Одоо тэр юунд юу гэдэг билээ цөллөгөнд явсан ч гэсэн хараа хяналтан дор байдаг гэл үү

Цэрмаа -

Үгүй тэгэл гүйяахуу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгийн ш дэ хөөрхий тэгээд

Эрдэнэтуяа -

Одоо тэгээд уулзаж муулзаж цөлөлгөнд явахад нь таньдаг хүмүүс нь мүмүүс нь очхоор уулзулдагүй гэсэн нөгөө юун байгаа гээд одоо тэд нартай уулзаж муулзаж ирж байгаа улсуудыг хамсаатан нь гэдэг

Цэрмаа -

Одоо тэгнэ л дэ

Эрдэнэтуяа -

Тагнуулууд байдаг

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Тагна жээдэг гэсэн

Цэрмаа -

Тийн одоо тэг нь одоо хамагүй уулзуулахгүйээ

Эрдэнэтуяа -

Тэгээд ямар учраас тэднийг хэлмэгдүүлсийн бэ, ямар шалтгаанаар

Цэрмаа -

Одоо Лоохууз Сурмаажав ихтэрийг үү?

Эрдэнэтуяа -

Тийн

Цэрмаа -

Намын үйл ажилгаа буруу суртчитач чилаж тусгай тэр гүтгжил байхгүй юу да тэрнийг хүнийг үнийг үнээр нь

Эрдэнэтуяа -

Тйин аанха

Өөр хүн -

Хатуу хувьд бол манай нам чинь хатуу байсын байсан аягүй хатуу байсан чанга байсын ш дээ юүхүү ингээл тэр ялынхаа одоо наансаал жаахан хатгаа янз бүрийн зүйл ороод л энэ одоогийн байдлаар сул талруугаа орох талын юмруугаа сул нөгөө хэд чинь бол хийх нөгөө хийх засаглалын юух руугаа ороод лтийн яг түүгэр хийхэд нь улс төрийн товчоо интэрэс чинь одоо ерөн таарахгүй барихгүй гэдэг юм уу хайшаа ийн тэгээл намын юуг сурталчилаад ард түмний толгойг иргүүлсэн намын юуг суртчлиаад л тэгээл тэд хэдийг чинь ажлаас мултлаад л тийн тэгээл цөлөлөг заагдаж тийн тэгээл

Эрдэнэтуяа -

Та Сэлэнгэд ирсэн үү? Нутаг заагдаж

Цэрмаа -

Ирээгүй ирээгүй шаамарт, Дарханд байж байгаөд нөгөө Төмөрбаатар чинь тийн тэнд нь биздээ тийн Дарханд Төмөрбаатар

Эрдэнэтуяа -

Төмөр-очир биздээ

Цэрмаа -

Тийн Төмөрочир тийн Цэндийг ч яагав Завхан аймгийн Тосонцэнгэл хотод

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэрний сүүн заводын даргаар ажилаж тэгж байжаагаад л одоо энэ Энхбаярын чинь авгай хүүний хүүгийн охин ийн гэнэ лээ

Эрдэнэтуяа -

Аанха харин тийн Энбаяры нтэр Цолмон л лав тэр

Цэрмаа -

Тийн Цолмон л лав тийн

Эрдэнэтуяа -

Ач охинон гэдэг билүү тийн зээ ач охинон гэдэг

Өөр хүн -

Бүгдийн нэг газар байсын хол хол газар аймагт цөлж байгаам юмуу хайшын очсон газар ярилцалган бол хүнд интэр гэж байсан тэрний чинь бараг л хүн болгон руу хараад энийг тэгсийн гэнэлээ гээд зарим хүн юм болбол, энэ хулгай хийсы ин гэнлээ ,энэ хулгайч ийн гэнлээ тэгэд тийм хүнийг үзэн яддаг байсы юм биз дээ за тэрн тэй адилханхэлмэгдсэн тэр улсууд чинь хөөрхий их л хэцүү байдаг байсын гэнлээ

Эрдэнэтуяа -

Тэгээд тэр үеийн ард түмэн ард иргэд юу яацан байсымуу бас л адилхан

Цэрмаа -

Ав адилахан

Эрдэнэтуяа -

Яагаад хүмүүсийн сэтгэл тийм

Цэрмаа -

Одоо яахав дэ цаанаас ухуулагын тэгээд хийчихгүй юу харин тийн тэр улсууд чинь ийм тийм буруу хэрэг хийсэн гээл одоо нам засгийн өнөх бодлог шийдвэрийг гуйвуулжийн юу юуч гэж хэлсийн одоо тэгээл тэхээл намайг бага байхад одоо юу яажысын юм чинь ухуулаг таниулаг явжээсийш явжсийн

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Сонин монин гарч ээсийн

Эрдэнэтуяа -

За юу юу гэж ярих уу?

Цэрмаа -

Одоо сонин дээр тэгж гарсан байн тэр сонинг тэр өглөө тэдэн долоо хоногт нэг бил үү билүү хоёр билүү

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Надад хүртэл сонин өгөөд уншуулжээсэн юм чинь өнөөх юу орос, монгол бичгээр нэг тайлагдаж байсын юм болохоор би ч одоо миний шавь нар ч одоо хэн гуай интэр байсыншд одоо нас байрчлаа Маанха за Цэрмаа эгч, Цэвээнжид гуай , Цэрэнбүт гуай гээд данда настай улсууд

Эрдэнэтуяа -

Та анх тэдэд бичиг үсэг заажсэн юу

Цэрмаа -

Тийн тэнд нарт би заажахгүй да тэд нарт

Эрдэнэтуяа -

Бичиг үсгэнд тайлагдцан хүн гэж

Цэрмаа -

Тийн тайлагдцан хүн гэж одоо тэгж зааж одоо монгол бичгээ заажээ лаа одоо энэддуламсүрэнгийн өвгөн Жадамба энэ тэр чинь төгжээсын Жадамба маань тоо заажээлаа

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Ах ха ха ха таарцан яахв дээ цагаан толгой заажагаа юм чинь ядаад байх юм байхгүй

Эрдэнэтуяа -

Аанха та ингэхэд ерөн юу хийдэг байсын мал малалдаг басы муу? Мал малалдаг байсн уу?

Цэрмаа -

Тэгэхэд үү би мал мал ав ижтэйгээ

Эрдэнэтуяа -

Ерөнутгаараа юу хийдэг байсан

Цэрмаа -

Тэгээл би юу яасан юм чинь энгэхэд хорин хэдтэй өвгөнийг дагаад л би чинь арван наймтай айлын бэр болоод л одоо 30 хүртлээ л тэгээл хөдөө мал дээр эх эцэг дээрээ өвгөн тэйгээ байжгаад

Эрдэнэтуяа -

Аан нэгдлийн мал уу?

Цэрмаа -

Тийн нэгдэлд ороогуй

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Хувийнхаа малтай байсын

Эрдэнэтуяа -

Аан аан анха

Өөр хүн -

Тийн тэгээл нэгдэлд өгхөө өгөөл

Цэрмаа -

тийн тийн дөчин дөчин үгэй 56 онд манайх нүүж орж ирсийн ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Ааашаа

Цэрмаа -

энд

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

хоёр хүүхэд маань Дамдин, Надмид хоёр чинь сургуульд орохгоод

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгэхэд тэгэхэд л одоо урд жил нь 55 онд юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

малаа өгөөл

Эрдэнэтуяа -

аанха за

Цэрмаа -

тэгэхэд нэгдэл болж байсым чинь

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгээд хот ру орж иржээсын

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгэхдээ долоо, найман үнээтэй хорь гучин хоньтой тэрнийгээ энэ өвгний ах Осоржав гээж байгааз одоо энэ Зоригоо гэж байгааш дэ энэ юун дээр дэлгүүр мэлгүүртэй хар хүү байгаа биздээ дэ энэ юуны хохон дэнжийх холохин гурилын хамбнатын инүүхэнд улаан байшин замы хойтолд тэнд байдаг тэд нар чинь манай өвгөний ахынх

Эрдэнэтуяа -

Аян гээд дэлгүүр байдаг үү?

Цэрмаа -

Аян гэдгийн муу хэн мэдэхгүйэ

Эрдэнэтуяа -

Гурвалжингийн хажууханд байдаг уу?

Цэрмаа -

Тийн хойтолд байдаг

Эрдэнэтуяа -

Аан хоёр давхар

Цэрмаа -

Тийн хоёр давхар

Эрдэнэтуяа -

Одоо нэг давхар засвар хииж агаад хоёр давхар болсон

Цэрмаа -

Тийн тэгсэн тэгсэн тэгсэн

Эрдэнэтуяа -

Аан тэр уу?

Цэрмаа -

Тэр чинь манай өвгөний ахын хүү юм байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аан за за

Цэрмаа -

Одоо дунгаа загаан гэж бай ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Тийн

Цэрмаа -

Дунгаа цагааны чинь эгчын хүүү байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аан за за

Цэрмаа -

Тийн тйин

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгж эсийн ма харин тийн

Эрдэнэтуяа -

Аанха тэр нэгдэлд ороход ямар хүмүүс нь ерөн хүмүүс хир хүлээж авч байсан нэгдлийг

Цэрмаа -

Дуртайл одоо өө одоо өдөр болгон шахуйл

Өөр хүн -

одоо ухуулаг

Цэрмаа -

ухуулаг их явна

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Өдөр болгон лшахуй аймгаас хүн очоол суман дээр

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээл хичнээн ч хүн очдын тэхэд чинь морин өртөө гэж байсын ш дэ

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Өвөл зунгуй өртөө хийж айлаа

Эрдэнэтуяа -

За хэнийх танайх уу?

Цэрмаа -

Манайх чигл хийжэсэн иднийх чиг л хийжээсэн

Эрдэнэтуяа -

Ерөн айлууд уу?

Цэрмаа -

Өрх болгон

Эрдэнэтуяа -

Аан ээлжлээд лүү?

Цэрмаа -

Ээлжлээд л тийн одоо нэг сар

Эрдэнэтуяа -

Пөөх за

Цэрмаа -

Сар өнө морь дөрбөн морьтой бол дөрөв тавбан морьтой бол тав хүн ингээд л

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

3-р багаас нэг гурван хүн очиж, 5-р багас нэг гурван айл оч,

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

2-р багаас Цэцэнхан оч

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Өвөл зунгуй ингэж байсанбайхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Тэгээл тэр чинь аймгаас суман дээр очоод л тэгээд тэр аймгаас ирсэн төлөөлөгч нь суман дэр очингуут л

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Өртөө хийжгаа морийг чинь унаадал, тэгээдл өртөө хийж байгаа улаач нь тэр изэн өөрө морь морь унсан хүнийг чинь дагаад явдаг байсаш дэ

Эрдэнэтуяа -

Аан за

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Буцаад морио авчрана

Цэрмаа -

Тийн буцаад морио авцрана

Эрдэнэтуяа -

Аан за

Цэрмаа -

Тийн тэгжээсын тэгж лөртөө хийж юу яаж лаа тэгээд одоо тун л одоо баг дээр чинь сумнаас хүн ирж л одоо ухуулга хийнэ ш дээ одоо нэгдэл

Эрдэнэтуяа -

Аан одоо юу гэж ярих уу?

Цэрмаа -

Одоо тийн нэгдэл юу болох жийн одоо тичнээн малаа өгхийн хэдийн үлдээж авхын одоо таанры чинь өөрсдийн сайн дур сайн дураал өгч л яажаахгуй юу тийн тэгжл сайн дураараа малаа өгч байсын

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Ингээд дор дороол ингэж малалж аахаар одоо бүгдээрээ нийтээрээ ингэж маллаж сайхан үг хэлээд лавч байсыш д ч тэгээд одоо

Эрдэнэтуяа -

За аанха

Цэрмаа -

Бүгдээрээ нийлж үхрээ хариулах нь хариулад, хонь хариулах нь хонио хариулаад лта нар одоо ингэж бөөгнөж юу яаан бол та нарыг засаг төрөөс чинь харж үзэн гээд л одоо харж үзэж ээсэн даа

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Өвсийчиг л намар хадаал,өтөг бууцычиг л зөөгөөд л түлээгүй бол түлээгийн татаж өгнө, өвөл өвсийн татаж өгнө, баяр цэнгэл болох юм болвол цагаан сар мараар чинь өнө малчид дээр чинь одоо энэ төвд байгаа албан газрын улсудыг чин одоо малчдыг амраа гээд л хоёр гурваар нь малчин айлд очиж хоёр ч хүн юумуу нэг ч хүн юмуу малын маллаж тэр улсуудыг чинь гэж амрааж байлаа ш дээ.

Эрдэнэтуяа -

Өө

Цэрмаа -

Тэгж бүр үзэж тийн сар шинэ наадам маадмаар тэгжээсийш т

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

За тэгээд лхавар болохоор төл маллуулан төлөл хүлээлгэж гэж

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Төлөнд бас явуулжээсийн хоёр гурван хүн

Эрдэнэтуяа -

Ажилчдыг үү?

Цэрмаа -

Тйин

Эрдэнэтуяа -

Төрийн албан хаагчид л гэсэн үг биздээ

Цэрмаа -

Төрийн албан хаагчдыг явж аахгүйюу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Манай хан чинь одоо дандаа хүүхнүүд байсан болоор чинь нь ахуйн үйлчилгээнд чинь би ирээд л одоо 30 нас хүрчээч л одоо ахуй үйчилгээнд орсийм

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тийх тэгээд одоо зөндөө олон тавь жараад хүүхнүүд байхгүй юу тэр чинь одоо гурав дарван ээлжээр явжээлээ ш дээ бид нар чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Машин цөөхөн арав гаран машин тэгээл

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэндэс чинь арваад хүн л суун бусд нь яахав гар оёдол моёдол байвал оёно

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээл одоо шөнийн ээлжинд явна оройны таван цагаас гараад л шөнийн нэг хоёрт буун, нэг өглөөний наймаас гараад таван цагт буун тийм ээлжинд явжээлээ ш тээ явжээсийн

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд л тэд нарас чинь хөөгөөд л төл малуулхгаад

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Төл хүлээж ав л гээд лгарч байлаашт

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Сар явжээнаа

Эрдэнэтуяа -

Пөөх тийм удаан хугцагаар уу?

Цэрмаа -

Тйим удан тэр айлын малыг төлийн шөнө босч нөгөө дэх чинь гэрэл чийдэнтэй айлычиг малыг хонь хургалаачихын тэрийн хүлээж аваад хөлдөөсөн байвал л төлбөртэй

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Өнөх айлын малыг хөлдөөсөн

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Ямар сайн даа малчид ингэж эйсын гэнлээ за өргөж авах юм ирэв үү? Өшгөлж авах юм ирэвүү? Гэжээсын гэсэн

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Малчид

Эрдэнэтуяа -

Аан хахаа

Цэрмаа -

Ха ха ха тэгжээсийн гэсэн

Өөр хүн -

Үнэн ч байсан

Цэрмаа -

Тийн тийн үнэнч тийн

Өөр хүн -

Малын тийн

Цэрмаа -

тэгж сайхан маллаж байлаа ш дээ засаг нээрээ үзэж харсан үзэж харсан

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Нэгдэл тэгээд сүүлдээ эний сангий аж ахуй нэгдэл байжаагаад тэгээд Зүүнбүрэнгийн сангийн аж ахуйд ирсэн манай хэдэн малчид тэгээд Зүүнбүрэнгийн сангийн аж ахуй ирээд үрэн тарангын тэгээд

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

сүүлд нь кампаний мал ингээд тараачихаа бидээ энэ

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Сүүлдээ пүү юүхүү тусгай малчинтай

Өөр хүн -

Албан байгуулага интэр чинь өвсий нь хадаад

Цэрмаа -

Тийн

Өөр хүн -

Тонн тонн өвсийн хуваарилж өгсөн

Цэрмаа -

Тийн тэгээд өвсгүй болох дээр зэрэг л одоо засаг руугаа хэлээд л

Өөр хүн -

Тэгээл одоо социалист хөдөлмөрийн баригад тэр нэдэлжихгүй байсан тэр чинь үр дүнтэй байсын тийн басан байш дэ тэхгүй яахын хүмүүсийг чинь бүр бүгдийн бичиг үсэггүй гуч дөч тавь жар хүрцэн улсудыг чинь одоо тэр бичиг үсгийг чинь 14 хоногоор сурцан, тэд нар шөнө одоо хөдөө газар одоо яахын гэрэл чийдэн байхад дандаал лаагаа бариадал

Цэрмаа -

тийн. тэгээд л орой мал хунараа хотолчиоод эргээд л тийн хичээлээ хийдэг чинь улсууд хичээл заахгаад суунаа, тэх тэгээд юм их оёжээлаа бид нар чинь зав болохгүй болохоор чинь тийн аан, шөнө юмаа оён, өнөөх номоо бас үзэн яасан сайхан урт байсын бэ? Өдөр хоног чинь урт байсын блээшт аанха одоо богинхон болчихсан

Эрдэнэтуяа -

цаг агаар ч одоо ширүүхэн байсан байхаа одоо ч тэгээд нэг их хүйтэрхээ ч болчихож тэ

Цэрмаа -

Тийн хийх ч юм их байсан гэхдээ өдөр шөнө урт байсан

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тйин одоо бодоход аймар урт байсын ингээл өдөр хонинд яваал бага байхад л одоо гэртээ байхад хонинд явахад л зүгээр барагдана гэж байхгүй өглөө эрт хонио тугаал гарна тэгээл өдөр дунд нар юу хэвийхдээр орж ирээрэй өнөөх олон хонь тав зургаа арваадаар нийлжэл ониоо хариулдаг байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд нөгөө хургаа ялагчихсан хоиоо саан

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Хургаа ялагчихан тэгээл хурга эрт хашаагүй байхад орж ирж болохгүй шүү

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Цаг өнгрөөж энэ Дулаанханы баруун сугыг чиглээд л өнөө нараа хараад лөнө Гэрийн юм дунд нь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Дугарган юм зурчихаад л

Эрдэнэтуяа -

Аан тэгдэг тэ

Цэрмаа -

Дунд нь мод хатгаад л хаахаах сүүдэр нь одоо наашаа тус жаахан ингэж тусхар нь ирээрэй гээл

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Хө хө хө

Эрдэнэтуяа -

Хаанха

Цэрмаа -

Хонь битгий хэвтүүлээрэй хөдөлгөж хонь идүүлээрэй гээд л даалуу шиг

Эрдэнэтуяа -

Хэдэн настайгаасаа жоохон уу?

Цэрмаа -

Өө юу арван дөрөөс долоо найм есөөсөө л

Эрдэнэтуяа -

Нэг юу 32 оны үед гэдгийм да комон хамтрал билүү

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Тэрийг та ерөн мэдэхүү?

Цэрмаа -

Тийн тэрийг би пал пал мэджийн хэдэн настай байсын бэ

Эрдэнэтуяа -

Тэрийгээ ерөн ерөнхийдөө нэг тодруулаач

Цэрмаа -

Одоо энэ хорооны булан гэж байгаа з манай Охиныдыд

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэнд чинь хамтрал болон гээд

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Хамтрал болно гэж хамтрал болно гээд арван хэдэн сооксоо гэж яарьжээлээ ш дээ одоо тэгэхээ больсын байхад саксааны үнээ гэж арван хэд гаржээ лаа тоом том шаран хээ үнээнүүд

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Таван бухтай

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Би мэдэхийн манай баястын наатлын юунд урт өвөлжөө бариад одоо байшин шиг өвөлжөө бариад

Эрдэнэтуяа -

Аан аан

Цэрмаа -

Тэгээд хүн болгон шараа өгөх үү? Үнээгээ өгөх үү манайх нэг том хүрэн эрээн шар хар эрээн мирээн үнээ мүнээ өгсын байна л да

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгээд энэ хороо буланд чинь хамтрал болжийн гээд л баахан улсууд

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Лл малаа нилүүлээд л л тэгээд л нөгөө бух үнээгий чинь нийлүүлэх гүй юу тэр юунд чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд хариулдаг хүн нь муу хариулдаг байсан юм байгаа биз хэзээний гаднаа гүйгээд ирнэ. Би тэхээр нь үнээгээ үнээ, үхэр шар хоёроо хашчихна

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Хүн ирээд ирснүү өнөө үхэр чинь алга байна

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Ирээгүй хээх ххэ

Эрдэнэтуяа -

Аан аанха

Цэрмаа -

Сүүлдээ ижий энэ тэр загнаад

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Юу гэсэн үг үү наадхаа чинь байхгүй худлаа яриулж

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Ирхээр нь хөөгөд авчэж өгцөн гээд л тэгээд хорооны булан гэж байгааш дэ зун нь зусаал

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэнд хамтрал гэж байсын

Эрдэнэтуяа -

Охиндийд

Цэрмаа -

Охиндийд

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Хамтрал гэж байгаад

Эрдэнэтуяа -

Үгэй тэр ямар учиртай юм байсан юм бэ тэр ерөн

Цэрмаа -

Одоо

Эрдэнэтуяа -

Тэр айл бүрээс биш улан бүгдийн биш цөөхөн цөөхнийг л авдаг лбайсан ийм уу?

Цэрмаа -

Цөөхөн цөөхөн зөвхөн сайн дураараа лхоёр гурвыг өгөх үү нэгийг өгөх үү тавыг өгөх үү?

Эрдэнэтуяа -

Тийм цөөхнөөр

Цэрмаа -

Тийн тэгж авч байсын юм чинь хорь гучаар нь авч байгаагүй

Эрдэнэтуяа -

Аан ямар учиртай ийн

Цэрмаа -

Тэр чинь одоо хаашаа ийн би тэгж бодохлоор

Эрдэнэтуяа -

Сайн чанарын угсааны

Цэрмаа -

Сайн чанарын угсааны болвол эрлийзжүүлэх гэж байсан юм байлгүү дээ

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Гүй н юм болвуу арван хэдэн сааксаны үнээ 5 бухтай нэг бух нь аймаар бух одоо услах гэж хоёр хүн дөртэй

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Төмөр гэдэг нэртэй

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тийн би өөрөө андадгүй ийн хоёр хүн хоёр талаас нь хөтөлж ингэж өнө юунаас услан. Тэр Сэлэнгийн захад тийм өвөлжөө уртаа ханушга өвөлжээ гэж барицан байхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээд тэнд чинь үнээ юунууд чинь ялгад үнээ мал чинь ховоотой байдгийн билээ нэг нэгээр нь юу одоо ч гэсэн тэгж байгаа биз дээ

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгжээж юу яажсын тэгээд одоо дандаа монгол ажилчид байсан байна л даа

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Орос морс ажилчид байсан чиг юмуу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

орос морос байгаагүй байхаа

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

тэгж байлаа тэгэхэд нэг хоёр жил болсымуу үгүймүү тэгээл бууцан. Малы нь дор дор нь өгөө л бууцан

Эрдэнэтуяа -

аанха

Цэрмаа -

тэгсэн чин нэг айхтар салхи шуурга боллоо

Эрдэнэтуяа -

аанха

Цэрмаа -

нөгөө айхтар бухаа алдчихаж

Эрдэнэтуяа -

за

Цэрмаа -

тэгсэн чиг л үхэр мүхэр орилолдоол юу яалаа, тэр мөргөдөг бух чинь ижий бид хоёр алуулахаа шахссын ш дээ.

Эрдэнэтуяа -

аан

Цэрмаа -

би гадаа зогсож байсан чинь нөгөө бух чинь хашаа тойроол, ингээд гэрийн хашаатай байсийм чинь намхан одоо инүүн шиг ийм жижгэхэн сургааган хашаа

Эрдэнэтуяа -

Аан гэр үү гэрээ тойруулаад уу?

Цэрмаа -

Гэрээ тойруулаад барьцдаг байсан байхгуй юу

Эрдэнэтуяа -

Одоохынх шиг хашаа байхгүй

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Банз байхгүй зүгээр шургааган хашаа ийн тэгсэн чинь хашаан дээгүүр харайгаад л ороод ирэхгүй юу

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгээр нь би тэгэхгүй юу ээж өнө төмөр гэдэг бух ороод ирлээ гээл тэгсэн чиг

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Хаа явжын гээл ээж гарсын чинь ороорой ороорой энэ чинь мөргөдөг бух гэнэлээ гээл ингэсэн чинь орсон чинь оронгуут чинь эсгий үүдийг чинь ингэж хаяаад бараг гэр дээр нь тэгээл гэрий маань шөргөөгөөл нажигнуулаал өнөөх хэдэн унайныг маань унгааж хугалхы нь хугалаад

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгэхэд тэгжээсийн ш дэ тэр бух,

Эрдэнэтуяа -

Айхтар бух

Цэрмаа -

Өвөлжөөн дотор орцон пэнгийн нуруутай тулцан байсан гэсэн

Эрдэнэтуяа -

Аанха айхтар

Цэрмаа -

Ижий ингээд аятайхан гараад харсан чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээл ашгүй өнө хойноос нь улсууд ирж авахгүй юу

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Аятайхан аргалжаагаад л тэгээд хөтлөөд аваад явцан ш дэ

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэр чинь тэгээд сул байвал алхын байлээ хүнийг

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Гэр мэрийг маань тэгж хана манагийн хугалж униа муньгийн хугалж тэгжээсийн гэсэн

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэгээл гадаа зогсожоосон бол тэгээл мөргөж алах байсан байна лээ

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тийм айхтар бух хүртэл гарчээсын сааксааны үнээ сааксааны үнээ гэдэг байсан

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Нээх сайхан том ийм ийм урт бөхтэй үнээ гарч ирж байсын

Эрдэнэтуяа -

Аанха тэр ер нь энэ

Цэрмаа -

Манай монгол үнээ мүнэ үхэр мүхэртэй тэгээд нийлүүлсэн л юм байн лда тэгээд эрлийзсэн пм байн

Эрдэнэтуяа -

Тэгээд юу яаагүй үр дүн гараагүй байх тэгээл хамтрал тарсан

Цэрмаа -

Тийн тэгээл хамтрал тарсан хамтрал чинь, тэгээл Монгол ажилчид зөндөө орохгүй юу тэгээл үнээ мүнээ саадаг улсууд

Эрдэнэтуяа -

Анха

Цэрмаа -

Баахан улсууд л аваад л

Эрдэнэтуяа -

Нийт хэр олон мал цугалсан

Цэрмаа -

Тэр чинь тэгээд нэг хоёр хоёр зуугаад юм байсан байхаа

Эрдэнэтуяа -

Бас овоо олон юм

Цэрмаа -

Овоо олон хүн болгон баг нь олон юм чинь нэг багт л гурав дөрвөн зуун хоёр гурван зуун айл байгаа юм чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Айл айлаас авч байгаа юм чинь тэгээд тэр хорооны буланд өвөл болохоор тэр манайхны хойно Баяртын өвөрт маллажээсийн тэр доорх

Өөр хүн -

Мод чулуу эмээл

Цэрмаа -

Тийн одоотой адил уул муул ингэж ухаж ингэж нураасан юм байхгүй энэ чинь одоо саяхан хүртэл энд гарч ирэхэд чинь одоо арван сар хүртэл түлээний гоожин өгөхгүй

Эрдэнэтуяа -

аан

Цэрмаа -

Бараг юуч гүй

Эрдэнэтуяа -

Бараг л тийн ерэн хэдэн онд тэгдэг байсан бидир л Тийн гэшүүгээр лгалаа түлдэг байсын

Цэрмаа -

тийн харин тийн

Эрдэнэтуяа -

Мод зод бараг хэрэглэдэгүй байсан

Өөр хүн -

Тийн наяаас ерээд оны үед чинь болбол хэзээ бид ир чинь ой модоо тэгж устгуулжээсийн тийн бүх албан газрууд бүгдээрээ ингээд

Эрдэнэтуяа -

Ой цэвэрлгээ

Өөр хүн -

Ой цэвэрлэгээ тийн хаана утаа түймэр гарчын гэхэд аль суманд гарчын гэхэд чинь тэрнүүн утасдад тэр сум ерөөсөө тусгай цохиур мохиур бэлтэгчихсэн тийн тэгээд дорно утраачихсан тэгээд Алтанбулагт гарлаатусгай холбоон дээр чинь тэр цохиур мохиур тийн өнө руурайшилтын үед

Цэрмаа -

Аймаар хамгаалжээсийн ш дээ байгалийг чинь Одоо мод одоо гоожингоо яг л цагтаа хугацаанд л өгнө тийн өвс гэдэг чинь хадланд гарах ч яг л найман сарын арвад гарх л юм бол хүмүүс чинь найман сарын ардаар лтэр одоо тэр улсуд чинь бөөн бөөн трактортай гарах нь гараад л

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Хугцаандаал гарна

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Зүүнбүрэнгийн тэнд чинь станц гэж байсын ш дээ сангийн станц гэж морин истанц гэж тэгэх дчинь би арван дөрөв гурав дөрөв өнөө тариа тийн зөндөө тариа тарьж байсын ш дээ тийн тэр чин станц чинь тгээд нэг хавар нэг хөөгдөж очсын чинь баахан хүүхдүүд өнөө цасанд даруулчихсан

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тэгсэн чинь нэг тэмэ өгөөд тэмээн тэрэг дээр ачиж юу яа гэд өө тэхээд юу яааладаг юу ялгадаг будаа мудаа юуруу хийгээд л ийм том машинд л хийгээд л эргүүлээд л будаан нэг тал руугаа нэг талаар сүүн гардаг тийм байсын ш дээ ав ав тэгж байлаа.

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Өөр хүн -

Тийм сайхан байсын ма тэр чинь одоо тэгээд нэгдэлчих хөдөлгөн тэр үед сайхан номтой тохитой тохитой номтой тийн бүх хүнийг тэгээд сүүлийн үед төвийн юуруу эд нар чинь одоо нэг манай арьс өнгөний өвчин бөсийн үе гэж байлээ ш дэ

Эрдэнэтуяа -

Анха

Цэрмаа -

одоо нэг жаран хэдэн оны үед

Эрдэнэтуяа -

за

Цэрмаа -

одоо тэгээд юу ярихын би одоо

Эрдэнэтуяа -

Мха би асуугаад, тэгээд нэгдэл үүсжээсэн гэжийн ш дээ

Цэрмаа -

тийн

Эрдэнэтуяа -

тэгэхэд хүмүүс хэр малаа нуудаг байсан

Цэрмаа -

Мал ахуйгаа нуухгүй ээ тийн өгчээсэн тэхдээ зарим илүү

Эрдэнэтуяа -

Мха

Цэрмаа -

Тоо толгой юу яагаад тэрнээс илүү мхха

Эрдэнэтуяа -

Мм хи

Цэрмаа -

Илүү гарчуул юу яана гээд

Эрдэнэтуяа -

Мха

Өөр хүн -

Мал тооллогын үед л ганц нэг тийм нэг гарч байдаг байсан тиймээ

Цэрмаа -

Ммха зарим нь муу еор мал нуух

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Муу ёр байсан одоо гурав дөрвөн мал нуугаад тоолуулахгүй байвал тэр чинь өвчин тусаад үхчэхиймуу үгүй бол нохой шувуу идэчхэн тэгдэг байсын гэнэ лээ

Эрдэнэтуяа -

Мм аан бас

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Том

Цэрмаа -

Аан

Эрдэнэтуяа -

Сүшэг бишэрлээрээ

Цэрмаа -

Тийн тэгээд бараг настай улсууд чинь малаа юу яахгүэ

Эрдэнэтуяа -

Нууж хагаад

Цэрмаа -

Нууж хаахгүй

Эрдэнэтуяа -

Мха

Цэрмаа -

Ганц нэг улсууд байсан л байх л даа

Эрдэнэтуяа -

Мм

Цэрмаа -

Бараг л нуухгүй

Эрдэнэтуяа -

Ерөн нэгдэлийг анх хэн үүсгэн байгуулсын бэ хувь хүмүүс байгуулсан уу? улсаас

Цэрмаа -

Улсаас

Эрдэнэтуяа -

Мха

Цэрмаа -

Аймаг дэрээс суманд очоод сумнаас хүн гарж ирж баг дээр чинь яриа хийгээл одоо одоо ингээл тэгж

Эрдэнэтуяа -

Танай анхны

Цэрмаа -

боссон шүү шүү дээ одоо

Эрдэнэтуяа -

Дарга ямар хүн байсан

Цэрмаа -

юуны Найрамдал нэгдлийн дарга чинь одоо Норов гуайгаас өмнө байсымуу айн Норов чинь анхлан юуны цэргээс явж ирээд юу болсын ш дээ багын дарга басын

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Манай 3 дугаар багийн дарга байна Цэвээндорж гуай байлаа одоо энэ Маань гуайн өвгөн

Эрдэнэтуяа -

Мха

Цэрмаа -

Дашхорол гуай байлаа тэгээл сүүлээр нь Цэвээндож гуайгаас Балжиням гэж байл аа Балжиннямы чинь дараа Чанцалын аавын дараа Норов хүлэж авсан бах

Эрдэнэтуяа -

Ммха

Цэрмаа -

Манай сумын дарга чинь одоо Дашхорол гуай Цэвээндорж гуай, Дугаржав гуай ингээл баахан олон улсууд басыш дэ одоо манай өвгөний ах Осоржав ах хүртэл намын хорооны дарга намын үүрийн дарга хүртэл байсы

Эрдэнэтуяа -

Сумын дарга нэгдлийн дарга хоёр өөр биз дээ

Цэрмаа -

Өөр өөр

Эрдэнэтуяа -

Тус тусдаа

Цэрмаа -

Тийн тус тусдаа

Эрдэнэтуяа -

Мх

Цэрмаа -

Сүүлд л нэгдлийн дарга болохгуй юу анхан дандаа сумын дарга нар л басын одоо хороо хоьрны даргатай адилхан л байж дээ тиймээ

Эрдэнэтуяа -

Таны амьдрал ямар нэгэн гүнээр нөлөөлсөн үйл явдал бий юу? бас гүн шарх үлдээсэн ч юм уу? Эсвэл таны амьдралыг өөрчилсөн тийм үйл явдал

Цэрмаа -

Байхгүй ээ байхгүй. Би аав ээж дээр байж байгаад л 18 хүрээл одоо айлын бэр болоол тэгээл тэрнээсээ хойш одоо 30 хүртлээ хөдөө мал иж ав дэрээ байж байгаа л тэгээл одоо энэ ахуй үйлчилгээнд ороод бие м 50 настай юу яаалаа ш дээ тэтгэвэрт мм тэтгэвэрт гарлаа олон хүүхэдтэй гээд тийн тэгээд

Эрдэнэтуяа -

Хэдэн хүүхэдтийн

Цэрмаа -

Найм, ёс

Эрдэнэтуяа -

Хэдээс дээш олон хүүхэдтэй гэж боддын бэ

Цэрмаа -

Найм найм найман хүүхэдтэй

Эрдэнэтуяа -

Аан найман хүүхэдтэй бол нэгдүгээр одон авах уу? Найман хүүхэдтэй

Цэрмаа -

Тийн нэгдүгээр одон авна тийн тийн нэгдүгээр одон найман хүүхэдтэй авна. Тйин насаара гарчихгуй юу тэгтээ чиг хүүхэд найман хүүхэдтэй байсан тэгээл тавь хүрээд гарчээсийн шүү дээ одоо энэ Жадамбаагийн Долгор бид нар чинь одоо тийн одоо бид нар чинь одоо

Эрдэнэтуяа -

Мм

Цэрмаа -

Мм

Эрдэнэтуяа -

Таны амьдралд еөр бусын ба бусдаас онцгой гэх зүйл хадаглдаж дурсгалдаж үлдсэн ч юу, эцэг эхээс өвөлж ирсэн ч юм уу?

Цэрмаа -

Тийм юм оодоо юу байхав дээ гавьяа шагнал манай ав одоо партизан хүн байсан

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Тийн манай ав одоо энчиг дэлхий нэгдүгээр дайнд явжээсийн ш дээ

Эрдэнэтуяа -

Пөөх

Цэрмаа -

Надад бичиг нь хүртэл байгаа чамаар цохуулаад хүртэл өнөөх юу өгжийн гэхээр нь хот орж хөөцөлдөөд тэгсэн миний урд жилд дуусгавар болчих юм байлээншт

Эрдэнэтуяа -

Юуг өгсийн

Цэрмаа -

Байр өгөөчсын билээ хүүхэдүүд нь

Эрдэнэтуяа -

Еөя та ер нь бүх юмнаас хоцоржиж

Цэрмаа -

Тийн бүх юмнаас хоцорцон

Эрдэнэтуяа -

Хэлмэгдүүлэлт юм байна тэ аавынхаа байр майрнаас

Цэрмаа -

Авынах байр хоцроод хэлмэгдүүлтыг ч ахвы гэжэ хөөцөлдөөгүй байсын өө тахиад хөөцөлдөөд байсан бол вол одоо дандаа сая авсан байлээ ш дэ тийн ахмад

Эрдэнэтуяа -

Дахиад сайн хөөцөлдсөн бол авах л байсын

Цэрмаа -

Авхын бай лэ авхын байлээ ид нар чинь яахын яахын хэн тэгж явжээдгийн бөөн ажил ингээд явуулдагүйн

Эрдэнэтуяа -

Бөөн ажил гэснээс

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Бөөн ажил болоод авчихсан бол одоо

Цэрмаа -

Тийн би юмнаасаа хуваалцын ш дээ нэг бартэй тэгээд сарын өнө амьд байсан улсууд сарын хоёр зуун мянга авчсан одоо энэ халх голын 50 жилээр тэр ахмад дайчин энэ тэр чинь эн юун дээр 500, 500 мянган төгрөг бэлгэнд өгч байн ш дэ тэгээд 35 сая төгрөгийн халх голын наан юун бүгдэнд нь өгч эхлэхийн байлээ ш дэ

Эрдэнэтуяа -

Тийн одоо нөгөө

Цэрмаа -

Тийн тэгэхгээд байгааш д

Эрдэнэтуяа -

Хүмүүс нөгөө ихэнх нь мөнгө авчээлээ тэ

Цэрмаа -

Тээх

Эрдэнэтуяа -

Байр авчээсэн чинь

Цэрмаа -

Тэгээд хүүхдүүд нь 2 сая 3 саяаар ингээд л одоо энэ өнгөрцөн байлдаанд явцан өнгөрцөн улсуудыг болвол одоо тоохгүй биздээ. Манай

Эрдэнэтуяа -

Яахав дээ одоо ерөнхийдөө нөгөө хэд нь хэл ам гаргахал байх юуг гэж л зүгээр

Цэрмаа -

Тийн

Эрдэнэтуяа -

Тэ бас нэг адилхан л

Цэрмаа -

Манай өвгөн аав ижийгэм нь аав болбол быас партазан хүн байсын ш дэ Лүндэн гэдэг хүн чинь

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Одоо тэр номон дээр бас байн лээ Уланбаатар чиг л бас үзсэн

Эрдэнэтуяа -

Ммнха

Цэрмаа -

Бүр ийм энэшиг зузаан номонд дэр манай авын нэр байгаа, лл өвөөгийн нэр байгаа тэгээд нөгөө байр хөөцөлдөж очихдооо бүр ийшээгээ бүр цэргийн косудлы чинь цаад руу цэргийн бар байдгын байн ш дэ одоо

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Том хашаан дотор

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тэнд нөгөө нөх аркив эн чинь байдгын билээ одоо байжээнлээ

Эрдэнэтуяа -

Аанха

Цэрмаа -

Тийн манай Энхбат хүүтэйгээ хүртэл очиж юу яасын ш дээ тэгээд урдуур нь тасал орсон гэдэг тэгээд байра ч авч чадаагүй тэгээд хожигдцын ш дээ Өгсын байнлээ тйин

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Тэгээд яах вэ хөөрхий ав ижийгын буянд, засгийн буянд би өвчин зовлон тусаж юу яагаачгүй сайн сайхан явжал байна

Эрдэнэтуяа -

Ммха

Цэрмаа -

Тэгээд яахав хоёр юмнаасаа тэгээл хоцорсон харин хэлмэгдлийн ахаасаа нэг сая мөнгө авч нэг хэдэн хүүхдээ тарааж өгөөл

Эрдэнэтуяа -

Мха

Цэрмаа -

Авсан юм тэр л байна

Эрдэнэтуяа -

Танай тэр гэр бүлийн хүн ууган Сэлэнгийх үү

Цэрмаа -

Тийн ууган Сэлэнгийх эндхийх

Эрдэнэтуяа -

Мм анха

Цэрмаа -

Манай өвгөн чинь анх намайг нийлэхэд чинь энэ арван наймтай ах надаас чинь найм ёс арав ч ах болвуу ёс ах

Эрдэнэтуяа -

Мм

Цэрмаа -

Гал камаанданд орсон юм байна лээ

Эрдэнэтуяа -

За

Цэрмаа -

Арван наймтай ороод манай өвгөн чинь тэгээд хичнээн жил явсым дээ хорин тав зургаа хорин тав хүртлээ энэ хал хамаандад байж байгаад тэгээд хотод тэр яам руу шилжиж очоод тэгээд яаманд хичнээн ч жил болсын хэм мэдэхүй Төв аямгийн хэдэн сумаар төлөөлөгчөөр гаргаад тэнд удсыш дэ

Эрдэнэтуяа -

Ммха

Цэрмаа -

Удсын байн лээ түрүүчийнхээ авгайтай

Эрдэнэтуяа -

Ммха

Цэрмаа -

Тэгээд сүүлд би энэ Зүүнбүрэнгийн төлөөлөгчөөр ирээд тэхэд л тэгэхэд чинь би тэрнээс өмнө чинь жоохон байсан юм чинь арван долоо найм хүртцэн байсан

Эрдэнэтуяа -

Ммха

Цэрмаа -

Зургаа долоо хүрсэн байг биз тэгээл манайхаар нэх таньдгийн болохоор ав эжийхнэр манайхар орж ирээл тэгээд авгайгаасаа салцан ч байсымаа хоёр гуван хүнтэй нийлж юу яасын байна лээ ш дээ уган

Эрдэнэтуяа -

Нийлж байсан

Цэрмаа -

Нийлээд тэгээд болж бүтээгүй больсон бүтээгүй больсон л юм байна лээ тэгээд тэгээд том хүү нь ноднихон нас барлааш дээ хөөрхий манай өвгөн Бушгаантын

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Тэрний удаах нь Нэргүй гээд байна энэ төмөр замд байж байгаад тэтгэвэртээ гарсан

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Нэргүй гээд дүүдээ өргүүлцэн

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Одоо бүдүүн Намсрайдоржийн гэж байсын ш дээ одоо

Эрдэнэтуяа -

Аан

Цэрмаа -

Өндөр Амараа мамараа гэж байсын ш дээ одоо тэгээд байгаа даа тэдэнтэй чинь нэг тогоонд хоол идэж өссийм ш дээ зайлуйл тиймэрхүү байн аа хөөрхий

Эрдэнэтуяа -

За за ярилцлага өгсөн баярлаа

Цэрмаа -

Ха ха одоо болно

Back to top

Interviews, transcriptions and translations provided by The Oral History of Twentieth Century Mongolia, University of Cambridge. Please acknowledge the source of materials in any publications or presentations that use them.